اویاقلیق: سیده زهرا طاهر موسوی، کارشناس مسایل فرهنگی و اجتماعی استان معتقد است، صیانت از نهاد خانواده، مهم ترین اصل در پیشگیری از آسیب های اجتماعی، انحرافات و نیز، دستیابی به جامعه ای آرمانی است.
«سیده زهرا طاهر موسوی»، در گفت و گو با اویاقلیق، با تاکید بر اهمیت و نقش نهاد خانواده در شکل دهی به جوامع انسانی، به ویژه جامعه اسلامی نظیر ایران خاطرنشان کرد: نهاد خانواده، به عنوان نخستین آموزشگاه و پرورش دهنده فکر، روح و شخصیت فرزندان، نقش مهمی در تربیت و هدایت اصولی و درست این نسل دارد و در این میان نیز، تربیت و پرورش فرزندان با سبک زندگی ایرانی، اسلامی که در بردارنده آموزه های دینی، فرهنگی و اخلاقی باشد، زمینه ساز تحکیم و تقویت بنیان خانواده و نسل های آتی خواد بود.
وی همچنین با اشاره به موضوع حجاب و تلاش دشمنان برای کم رنگ کردن آن، به اهمیت لایحه عفاف و حجاب پرداخت و تصریح کرد: صیانت از نهاد خانواده جز از راه ترویج فرهنگ حجاب و عفاف میسر نخواهد شد؛ با این حال هرگونه افراط و تفریط در این حوزه نیز که باعث تنش و دوری بخش هایی از جامعه بشود، قابل قبول نخواهد بود.
وی در ادامه به نقش والدین در تربیت اصولی و صحیح فرزندان در راستای نسل سازی درست اشاره و خاطرنشان کرد: بدون تردید، والدینی که دارای اعتقادات مذهبی و دینی قوی، مقید به اخلاق و مبادی آداب و اصول قانونی باشند، در تربیت و هدایت فرزندان موفق تر خواهند بود و از این منظر نیز، می توان به تداوم نسل متعهد، اخلاق مدار و منضبط در جامعه امیدوار بود.
این کارشناس مسایل فرهنگی و اجتماعی در بخش دیگری از سخنان خود، ریشه اصلی برخی انحرافات و آسیب های متعدد اجتماعی را، غفلت والدین در هدایت و تربیت صحیح فرزندان و در کنار آن، تاثیر مستقیم محیط خارج از خانواده دانست و تصریح کرد: میزان آسیب‌های اجتماعی هر جامعه برآیندی از سطح سلامت و توسعه یافتگی آن است؛ آسیب‌هایی که به تعبیر بعضی از اندیشمندان حاصل و معلول مستقیم انقلاب صنعتی بوده و در اکثر جوامع وجود دارد.
سیده زهرا طاهر موسوی افزود: در یک خانواده، باید بسترهای لازم برای قرار گرفتن دو نفر در کنار هم وجود داشته باشد، بدان معنا که علاوه بر رابطه همسری والدین، همسفر یکدیگر باشند و نگاه آموزشی و تربیتی آنها به فرزندان مناسب باشد تا بتوانند محیط مناسب را برای ارتقای رشد سلامت فکری و جسمی و عاطفی و روحی فرزندان خود فراهم کرده و مبنایی برای پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی باشد.
وی همچنین گفت: بنابراین رشد فکری، فرهنگی در نظام خانواده مبنای اساسی برای پیشگیری از بروز آسیب‌ها در جامعه است؛ البته نظام آموزشی و پرورشی و مراکز علمی و آموزشی کانون رشد فکری افراد است، اما نگاه ما به حوزه رشد فکری نظام خانواده مهم و ضروری است.
کارشناس مسایل فرهنگی و اجتماعی در ادامه با اشاره به راهکارهای موثر در کاهش و پیشگیری از آسیب های اجتماعی توسط نهاد خانواده افزود: پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی به منظور بهسازی محیط زندگی از اهمیت خاصی برخوردار است. البته اولین بستر بروز آسیب در نظام خانواده است، اما اینکه آموزش خانواده به چه صورت باشد، بسترهای آن در سیستم آموزشی و پرورشی شکل می‌گیرد. حوزه‌ها و نهادهای فرهنگی همچون رسانه‌ها در پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی نقش دارند، اما بستر اساسی برای آموزش و پرورش یک فرد، در نظام آموزشی و پرورشی جامعه وجود دارد.
سیده زهرا طاهر موسوی نقش مسایل اقتصادی در بروز برخی آسیب های اجتماعی را انکارناپذیر دانست و گفت: در حوزه اقتصادی باید گفت وقتی فرد نگرانی مالی داشته باشد به موضوعات دیگر نمی‌تواند بپردازد چون نیازهای اساسی او تأمین نشده است، اما در حوزه‌های دیگر نظیر اعتیاد، خشم و غیره دستگاه‌های فرهنگی نقش دارند.
وی در عین حال افزود: در مجموع پیشگیری بهترین راهکار کاهش آسیب‌های اجتماعی است، همچنین ارائه آموزش‌های لازم به خانواده‌ها با هدف پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی، آموزش مهارت‌های زندگی به همه افراد جامعه به خصوص نوجوانان و جوانان امری اجتناب‌ناپذیر است.
این کارشناس مسایل فرهنگی و اجتماعی در خاتمه به نقش والدین در رشد و تربیت اصولی فرزندانی را اشاره کرد و اظهار داشت: نقش خانواده در شکل‌‌دهی و شکل‌گیری شخصیت کودکان و نوجوانان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. رفتار خانواده به خصوص اعتقادات و رفتارهای پدر و مادر به صورت مستقیم و غیر‌مستقیم در شکل‌گیری شخصیت کودک و نوجوان تأثیر گذاشته و نهادینه می‌شود. دین مقدس اسلام تفاهم و اخلاق حسنه، عفو و گذشت، صبر و تحمل، ایثار و فداکاری، سلامت روان و ایجاد آرامش را در خانواده مورد تأکید قرار داده است. اسلام به زن و مرد سفارش می‌کند به یکدیگر احترام بگذارند، صبر و عفو و گذشت داشته باشند و اخلاق اسلامی را رعایت کنند. تأکید اسلام و بزرگان دین بر سلامت خانواده به این جهت است که والدین اوّلین و مهم‌ترین الگوی فرزندان به‌شمار می‌روند.
اگر پدر و مادر سالم و پاک نباشند، نمی‌توانند فرزندان سالم، پاک، خلاّق و مؤمن تربیت کنند و به جامعه تحویل دهند.
روانشناسان معتقدند کودک و نوجوان سالم و مطلوب از خانواده سالم و آگاه وارد جامعه می‌شود و می‌تواند در آینده تحوّلات بزرگی ایجاد نماید. محیط سالم خانواده، فضای بسیار مناسبی برای شکوفا شدن استعدادهای فکری، روحی و جسمی فرزندان است تا بتوانند به سعادت خود و اجتماع کمک کنند. در این مقاله سعی بر این است که نقش خانواده در شکل‌گیری شخصیت کودک و نوجوان در بعد رفتار فردی و اجتماعی، از نظر روانشناسان و متخصصان علوم تربیتی و با کمک آیات و روایات تحلیل و بررسی گردد.
