بیداری آذربایجان: ماه محرم، ایام عزاداری حضرت اباعبدالله الحسین (ع) از راه رسید و در دل‌های عاشقان مکتب عاشورا غوغاست. هرساله کودک و پیر و جوان از روزها قبل از فرارسیدن دهه اول محرم، خود را آماده حضور پرشور در این رستاخیز جان‌های عاشق مکتب اهل بیت (ع) می‌کنند و حال و هوای عاشورایی میهن اسلامی‌مان را عطرآگین می‌کند.

دو سال است که میهمانی ناخوانده و منحوس به نام ویروس کرونا، چون اژدهایی هفت سر می‌تازد و انسان‌ها را یکی پس از دیگری در کام خود می‌کشد و هر از گاهی رنگ و رخ عوض می‌کند و سویه هایی تازه از این ویروس کشورهای مختلف جهان را در می‌نوردد.

حالا دیگر کنار پرچم، پیراهن و شال مشکی و شمعدانی، ماسک و وسایل ضدعفونی هم جای خود را باز کرده و در کنار دستمال اشک، بخشی از البسه و وسایل شخصی‌مان شده است.

از ابتدای همه‌گیری کرونای منحوس، نیروهای مؤمن و جهادی در مساجد، اماکن متبرکه، حوزه‌های علمیه و هیئت‌های مذهبی، پیشتاز در مبارزه با ویروس کرونا بوده و از تولید و توزیع ماسک و مواد ضدعفونی کننده گرفته تا رعایت پروتکل‌های اجتماعی، کارنامه درخشانی در مبارزه با این اژدهای هفت سر از خود به جای گذاشتند. با این وجود، رسانه‌هایی که از منابع مالی صهیونیستی، آمریکایی و انگلیسی برخوردارند، سعی در مقصر نشان دادن اقشار مؤمن و مذهبی-اکثریت قاطع ملت ایران- در گسترش و دامنه دار شدن کرونا داشته و دارند.

این در حالی بود که حضرت آیت الله خامنه‌ای رهبر حکیم انقلاب اسلامی از روزهای نخست همه‌گیری کرونا، همگان را ضمن توصیه به دعا و مناجات برای رفع بلای عالم گیر، سفارش اکید به رعایت جدی دستورالعمل‌های بهداشتی کردند. این توصیه‌ها در آستانه ماه محرم سال گذشته برای چندمین بار تکرار شد:

«یک جمله من راجع به محرّم بگویم؛ بحث [در مورد] محرّم زیاد است و همین طور الان مدّتها است که هر کسی یک چیزی راجع به محرّم می‌گوید. خب عزاداری را بالاخره به یک شکلی [بر پا] می‌کنند؛ آنچه بنده می‌خواهم تأکید کنم این است که در عزاداری‌ها معیار آن چیزی است که کارشناسان بهداشت به ما میگویند؛ [یعنی] ستاد ملّی کرونا. خود بنده شخصاً هر چه آنها لازم بدانند مراعات خواهم کرد. توصیه‌ی من و تأکید من به همه‌ی کسانی که می‌خواهند عزاداری کنند -هیئات، آقایان حضرات منبری‌ها، صاحبان مجالس، مدّاحها، نوحه‌خوان‌ها و دیگران- این است: هر کاری می‌کنید، [اوّل] ببینید آنها چه میگویند. یعنی ستاد ملّی کرونااگر چنانچه یک ضابطه‌ای را معیّن کرد برای عزاداری، همه‌ی ما موظّفیم آن را عمل کنیم. مسئله، مسئله‌ی کوچکی نیست، مسئله‌ی بسیار مهمّی است. الان یک مقداری مراقبت هست و کنترل هست؛ خدای نکرده اگر چنانچه همین مقدار هم شل گرفته بشود و از بین برود، آن وقت فاجعه‌ای به وجود خواهد آمد که دیگر آن سرش ناپیدا است .»[۱]

برگزاری مراسم عزاداری در حسینیه امام خمینی در محضر رهبر انقلاب با رعایت کامل دستورالعمل‌های مقابله با کرونا، جلوه زیبایی از تعظیم شعائر دینی در عین رعایت کامل مسائل بهداشتی را نشان داد.

درصد بالایی از مردم ایران نیز سال گذشته با رعایت ضوابط بهداشتی به صورت حضوری یا مجازی، به سوگواری و عزاداری‌ها پرداختند و تقریباً هر چه مخابره می‌شد، خبر از رعایت دستورالعمل‌های ستاد مقابله با کرونا می‌داد و تصاویر و فیلم‌هایی منتشر نمی‌شد که رعایت پروتکل‌ها را به چالش بکشد.

حجت‌الاسلام قمی رئیس سازمان تبلیغات اسلامی چندی پیش و در سیزدهمین همایش مدیران هیئات محوری و برگزیده کشور نیز با بیان اینکه امسال ایران را یکسره حسینیه خواهیم کرد بر رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی در عین برگزاری پرشور عزای حسینی (ع) تاکید کرد.

قائم مقام سازمان تبلیغات اسلامی نیز در روزهای گذشته با بیان اینکه شیوه نامه‌های تدوین شده پارسال، امسال ارتقا یافته و دقیق‌تر شده است و توجیه و آموزش متولیان مراسم مذهبی انجام شده خاطر نشان کرد، ۴۰ روز پیش از حلول ماه محرم، آموزش‌های لازم به واعظان، مبلغان، مداحان، شعرا و مسئولان هیأت‌ها داده شد.

با این وجود از روز اول محرم، بعضاً تصاویری در شبکه‌های اجتماعی و اینترنت دست به دست می‌شود که نشان می‌دهد در گوشه و کنار، هیئت‌هایی با جمعیت‌های گسترده و بدون رعایت حداقلی دستورالعمل‌های بهداشتی به عزاداری و سوگواری می‌پردازند و با افتخار در صفحات مجازی خود، این اتفاقات را نشر می‌دهند.هیئت‌هایی که نه تنها جمعیتی گسترده و در زیر سقف و بدون رعایت فاصله اجتماعی را در خود جمع کرده‌اند، بلکه از کمترین حد رعایت مسائل بهداشتی که ماسک باشد هم خبری نیست.

مسئولیت شرعی متخلفان از ضوابط بهداشتی مقابله با کرونا

واقعاً بعد از دو سال از همه‌گیری کرونا، سخت است که بگوییم کسانی هستند که خبر از این ویروس منحوس نداشته باشند و ندانند که دستورالعمل‌های بهداشتی چه می‌گوید. آن هم زمانی که تصاویر و فیلم‌های هیئت‌هایی را شاهدیم که ضمن رعایت کامل دستورات بهداشتی به عزاداری می‌پردازند.

سازمان تبلیغات اسلامی نیز از ابتدای انتشار این تصاویر و فیلم‌ها به درستی تاکید به برخورد با این معدود هیئت‌ها داشت اما واقعیت آن است که نیاز به ورود حافظان امنیت و قانون برای جلوگیری از اتفاقاتی نظیر آنچه گفته شد، احساس می‌شود

سویه دلتای کرونا روزانه صدها نفر از مردم مؤمن ایران اسلامی را به کام مرگ می‌برد و هم‌وطنانی که می‌توانستند امسال نیز در کنار ما، مانند سال‌های گذشته شأن در ماتم شهدای کربلا اشک بریزند را محروم از درک حال و هوای محرم می‌کند و این عدم رعایت‌ها و طعنه‌های دشمنان فرهنگ اهل بیت (ع)، دل عاشقان را به درد می‌آورد.

همه بزرگان دینی کشور در ماه‌ها و روزهای اخیر سفارش اکید به رعایت مسائل بهداشتی کرده‌اند. آیت الله سید احمد علم الهدی نماینده ولی فقیه در استان خراسان رضوی در سخنانی که روزهای پیش منتشر شد در این باره گفت: مسئله کرونا یک مسئله کاملاً جدی است؛ امروز در مشهد مقدس و تهران و بسیاری از شهرهای کشور وضع خوبی از این نظر نداریم؛ فشار بیماران کرونایی زیاد است و امکانات درمانی شهر تمام شده است. امکانات به آخر رسیده و با چنگ و دندان مسائل را دنبال می‌کنیم. پروتکل‌ها باید رعایت شود؛ ماسک را بزنید؛ عده‌ای با ماسک نزدن اظهار قدرت می‌کنند؟ قدرت در برابر چه کسی؟ در برابر ویروس بی‌شعوری که هیچ چیز نمی‌فهمد؟ فاصله اجتماعی را در نشست‌های عمومی و خانوادگی رعایت کنید. آستان قدس رضوی با تمام قدرت و مراقبت مسئله پروتکل‌ها را در اجرای برنامه‌ها در نظر دارد اما شما نیز رعایت کنید. خیلی‌ها در فضای حرم رضوی بدون ماسک هستند و این درست نیست. این ماسک نزدن مسئولیت شرعی دارد.

اشاره آیت الله علم الهدی به مسئولیت شرعی عدم رعایت مسائل بهداشتی در این شرایط کرونایی، ریشه در اعتقادات دینی ما دارد که هیچ جای تردیدی در آنها نیست.

حفظ سلامت خود و مراقبت از سلامت دیگران در برابر بیماری‌هایی که خطر جانی و یا ضرر شدیدی داشته باشد، واجب شرعی است و روایات متعدد حفظ جان را در تزاحم با حفظ مال و موارد دیگر مقدم می‌داند.

حضرت امام خمینی‬، در نامه‌ای به برادر بزرگوارشان آیت الله پسندیده می‌نویسند: ‏‏شما را به خدای متعال قسم می‌دهم به حرف‌های دکتر ترتیب اثر دهید. خداوند لازم نموده است که در مواقع احتمال ضرر، انسان از‏‎ ‎‏آنچه موجب است اجتناب کند، اگر چه ترک حج و صوم و صلوه باشد. شما می‌خواهید ‎‏موافق حکم خدا عمل کنید، کاری نکنید که خداوند نعوذبالله از شما ناراضی باشد .[۲]

تجربه نشان داده است که توصیه و سفارش و تذکر نمی‌تواند در موارد این چنین مسئله‌ای را حل کند و نیاز است که ضمانت اجرایی قوی و جدی وجود داشته باشد.

سازمان تبلیغات اسلامی نیز از ابتدای انتشار این تصاویر و فیلم‌ها به درستی تاکید به برخورد با این معدود هیئت‌ها داشت اما واقعیت آن است که نیاز به ورود حافظان امنیت و قانون برای جلوگیری از اتفاقاتی نظیر آنچه گفته شد، احساس می‌شود.

روز گذشته خبر ورود پلیس امنیت به پرونده تخلف یکی از این هیئات و احضار مسؤولان این هیئت مخابره شد. رویکرد درستی که می‌تواند جلوی قانون‌شکنی ها را بگیرد. ضمانت اجرای قاطع در کنار توصیه، نسبت به هیئتی که متخلف از ضوابط ستاد ملی مبارزه با کرونا است لازم می‌باشد. عدم رعایت ضوابط و قانون‌شکنی عده‌ای نباید زمینه تهمت به اکثریت مؤمن ایران اسلامی را فراهم آورد.

حیف و هزاران حیف است که در روزهای آینده بر اثر عدم رعایت پروتکل‌های بهداشتی مقابله با کرونا، حتی یک نفر از خیل عزاداران امام حسین (ع) و شهدای کربلا کم شود./ مهر