اگر بخواهیم در وصف زیبایی ها، دیدنی ها و ظرفیت های آذربایجان و شهر تبریز بنویسیم، به یقین نمی توانیم حق سخن را به خوبی ادا کنیم و قلم وامدار این خطه از ایران عزیز می شود. اینکه نوشتن را از کجا آغاز کنیم نیز بسیار سخت است چنانچه از آثار باستانی و کهن بنویسیم، […]
اگر بخواهیم در وصف زیبایی ها، دیدنی ها و ظرفیت های آذربایجان و شهر تبریز بنویسیم، به یقین نمی توانیم حق سخن را به خوبی ادا کنیم و قلم وامدار این خطه از ایران عزیز می شود. اینکه نوشتن را از کجا آغاز کنیم نیز بسیار سخت است چنانچه از آثار باستانی و کهن بنویسیم، کفه جاذبه های باستانی آذربایجان اگر بیش از دیگر شهرهای ایران نباشد، از آنها کمتر نیز نخواهد بود. آب و هوای دلپذیرش را مثال بیاوریم، طراوت را در یادمان زنده می کند، از مفاخر دینی، علمی، فرهنگی، ورزشی و… سخن گوییم، مثنوی «هفتاد من» باید …، سخن از «دریا» شاید نقصی بر پیشانی این منطقه به نظر آید، اما وجود «آراز»، دریاچه «اورمیه» و «سبلان»، کهریزها، قنات ها و چشمه های گوناگون، جایی برای حسرت باقی نمی گذارد.
همانطور که گفته آمد، آذربایجان دارای ظرفیت های وصف ناپذیری از دیدنی های طبیعی تا جاذبه های باستانی و مردم شناختی گردشگری و… است، با وجود این همه زیبایی، آذربایجان به لحاظ گردشگری مهجور است. بنابر آمار منشتر شده رسمی در تعطیلات نوروزی، آذربایجان شرقی با ۵ هزار اثر تاریخی، جاذبه های طبیعی تنها ۳۲۴ هزار و ۱۷۴ گردشگر را جدب کرده است. البته شاید به این آمار نتوان چندان استناد کرد، زیرا بیش از نیمی از جمعیت این گردشگران مربوط به آذربایجانی های مقیم تهران، البرز، قم و دیگر شهرهای ایران است که برای بازدید از اقوام خود به این استان سفر کرده اند، از این رو با نگاهی به ظرفیت های بالای استان،این آمار نه تنها خوشحال کننده نیست، بلکه بسیار دردناک و ناامید کننده است.
انتخاب تبریز به عنوان شهر نمونه گردشگری جهان اسلام در سال ۲۰۱۸، بیش از افقی منطقه ای، چشم اندازی ملی است به همین روی باید از ظرفیت های ملی در این راه بیشترین بهره را برد. در این راستا هیات محترم دولت می تواند بودجه ای ویژه برای این موضوع ملی درنظر بگیرد، زیرا چنین بستری، این ظرفیت را دارد که برای آن جایگاه و اهمیت ویژه ای لحاظ شود، بنابراین ضروری است که مسوولان، به این رویداد تاریخی و فرهنگی نگاه ویژه ای داشته باشند و برای تحقق آن، زمینه های هر چه بیشتر جذب گردشگران خارجی را در این منطقه فراهم کنند.
جدا از بودجه ویژه ای که برای عمرانی و آبادانی شهر تبریز صورت می گیرد، بهره گیری از ظرفیت های وزارت امور خارجه (به صورت ایجاد غرفه های معرفی شهر تبریز در سفارت خانه های مختلف)، وزارت ارشاد، سازمان میراث فرهنگی و تا اندازه زیادی صدا سیما، می تواند اقدام مهمی برای معرفی شهر تبریز و به دنبال آن جذب گردشگران خارجی به ویژه در کشورهای جهان اسلام باشد.
یکی از مشکلات جدی در جذب نشدن گردشگر در این خطه، نبود یک رسانه قوی و تاثیر گذار در سطح کشور است همین خلاء، معرفی جاذبه های گردشگری این منطقه را با مشکلات بی شماری روبه رو ساخته است. البته نبایداین نکته را نادیده انگاشت که از ظرفیت های موجود همچون شبکه های استانی نیز بهره گیری لازم صورت نمی گیرد.
البته شبکه های استانی نیز در این زمینه تا اندازه ای کوتاهی کرده اند، این شبکه ها علاوه بر تدوین برنامه های متنوع و گوناگون در جذب گردشگران داخلی، باید گام را فراتر نهاده و با همکاری صداوسیمای مرکز، برنامه هایی برای پخش از شبکه های سراسری چون «شبکه مستند» و شبکه برون مرزی «جام جم» و … فراهم آورند. همچنین با معرفی بهتر این زیبایی ها می توانند زمینه تشویق جامعه هنری (سینما) برای تولید برنامه های مختلف تلویزیونی همچون فیلم های سینمایی و… را مهیا سازند.
مسوولان استانی نیز می توانند در زمینه میزبانی تبریز از برخی جلسات میهمانان و مقام های خارجی، یا اعضای هیات دولت رایزنی های لازم را انجام دهند تا بدین گونه، زمینه های معرفی هر چه بیشتر تبریز به عنوان «مرکز گردشگری جهان اسلام در سال ۲۰۱۸ » و فراتر از آن، مهیا شود.
همچنین برای آشنایی هر چه بیشتر گردشگران داخلی و خارجی با جاذبه ها و دیدنی های تبریز، می توان کتابچه ای را تدوین و به شرکت های هواپیمایی داخلی و خارجی ارایه کرد و بدین ترتیب زمینه ترغیب مسافران به دیدن جاذبه های این خطه از کشور را میسر ساخت.
سخن آخر اینکه وجود جاذبه های مختلف گردشگری تبریز در کنار جاذبه های گردشگری استان های همجوار چون اردبیل، زنجان و اورمیه یا منطقه آزاد ارس و ماکو…. برای جذب گردشگری کفایت می کند و نباید مسولان، به فکر آفرینش جاذبه های جدید در این استان ها باشند بلکه باید ظرفیت های گردشگری این منطقه را به شکوفایی برسانند، زیرا این منطقه از ظرفیت های لازم در زمینه انواع گوناگون گردشگری اعم از تاریخی، طبیعت، سلامت، فرهنگی و … برخوردار بوده و تنها نیازمند بهره گیری از این ظرفیت ها با جذب هر چه بیشتر گردشگران داخلی و خارجی است.
رحمت مهدوی / پژوهشگر
