بیداری آذربایجان: کارخانه کاوه سودای مراغه یکی از بزرگترین واحدهای تولید کننده مواد اولیه صنایع شیمیایی در شمالغرب کشور است که موضوع پسماندها و فاضلابهای خروجی این مجموعه و تاثیر آن بر آلوده شدن آبهای زیرزمینی طی ۱۰ سال گذشته یکی از بزرگترین چالشایی زیست محیطی استان آذربایجان شرقی بوده است. اداره کل محیط زیست […]
بیداری آذربایجان: کارخانه کاوه سودای مراغه یکی از بزرگترین واحدهای تولید کننده مواد اولیه صنایع شیمیایی در شمالغرب کشور است که موضوع پسماندها و فاضلابهای خروجی این مجموعه و تاثیر آن بر آلوده شدن آبهای زیرزمینی طی ۱۰ سال گذشته یکی از بزرگترین چالشایی زیست محیطی استان آذربایجان شرقی بوده است. اداره کل محیط زیست آذربایجان شرقی طی چندین سال گذشته این کارخانه را از لیست صنایع آلاینده خارج کرده اما بررسی های کارشناسی میدانی و آنالیز آب و خاک اطراف این کارخانه آلایندگی شدید فاضلابهای این کارخانه را به ثبوت رسانده است. اما باید پرسید طبق آیتمهای زیر چرا شرکت کاوه سودای مراغه از الزامات زیست محیطی اداره کل حفاظت از محیط زیست مستثنی شده است:
۱- اگر نظارتی یا الزامی برای این واحد انجام شده است چرا تا به امروز استاندارهای مصوب سازمان در خصوص خروجی صنایع (قانون نحوه جلوگیری از آلودگی آب ) برای واحد مذکور اعمال نشده است؟
۲-اگر الزام قانونی برای این واحد انجام شده چرا تاکنون نسبت به ساخت لاگونهای تبخیری وک املا ایزوله و استاندارد در حاشیه پارک ملی بعد از گذشت ۹ سال از اعلام نظر زیست محیطی و ضوابط اجرایی توسط دفتر آب و خاک سازمان محیط زیست به این واحد، هیچگونه اقدامی صورت نگرفته است و همچنان نسبت به تخلیه غیر مجاز پساب صنعتی در محوطه کارخانه اقدام می نماید ؟
۳- با توجه به دپوی پسماندهای خطرناک در محل واحد، به موجب ماده ۳۱ قانون پسماندهای ویژه، واحد متخلف در مورد دپوی پسماند در اماکن غیر مجاز به حداکثر مجازات تعیین شده در مواد ۱۶و۲۰ قانون محکوم خواهد شد و بر اساس ماده ۲۲ قانون پسماند، سازمان محیط زیست باید با رعایت ماده ۱۱ قانون و بر اساس کمیت و کیفیت پسماندهای ویژه – صنعتی – محلهای مناسب دفع آنها را مطالعه و به وزارتخانه های کشور و صنایع و معادن پیشنهاد نماید! پس صدور مجوز برای دفن پسماندهای خطرناک و کاملا قلیایی و آمونیاکی توسط اداره کل آذربایجان شرقی ( برای موسی دره سی) به واحد کاوه سودا که میزان پسماند آن حدود ۱۳۰۰ تن در روز یعنی ۶۰ درصد پسماند ویژه استان می باشد با قانون مغایر بوده و یک تخلف قانونی و زیست محیطی می باشد.
۴- با توجه به اینکه خروجی فاضلاب واحد نامبرده مغایر با استاندارهای مصوب سازمان حفاظت محیط زیست می باشد و فعالیت این واحد توام با انتقال بار آلودگی شدید به خاک و آبهای زیر زمینی و قنوات ( از جمله مظهر قنات ) جنب فاضلاب کاوه سودا می باشد، مشخص نگردیده که چرا تاکنون برای این واحد اعمال قانون نمی شود . از جمله درج نام واحد در لیست صنایع آلاینده که مهمترین و قویترین ابزار سازمان حفاظت محیط زیست جهت مدیریت و کنترل آلایندهای زیست محیطی است .
۵- طبق ماده ۴۶ قانون توزیع عادلانه آب که در آن صراحتا اعلام گردیده آلوده ساختن آب ممنوع است، مسئولیت پیشگیری و ممانعت و جلوگیری از آلودگی منابع آب به عهده سازمان محیط زیست می باشد نه سازمانهای دیگر نظیر سازمان آب؛ بنابراین قصور از اجرای این قانون و فرافکنی برای توجیه قصور از وظایف سازمانی نمی تواند ملاک عمل محیط زیست باشد و مسئولین مربوطه در مقابل قانون باید جوابگو باشند لذا جای بسی تاسف است که مسئولین محیط زیست بجای نظارت و اعمال قانون ، اعمال خلاف قانون خود را توجیه می نمایند فلذا با توجه به تخریب غیر قابل جبران محیط زیست و منابع طبیعی و برای صیانت از حقوق عمومی تقاضای اجرای بند ۵ اصل ۱۵۹ و وظیفه موضوع اصل ۵۰ قانون اساسی توسط قوه قضاییه را برای بررسی این موضوع داریم .
۶- صدور اخطاریه های زیست محیطی برای واحد کاوه سودا در سال ۹۷ به تعداد ۷ فقره ( یعنی اطلاع از آلایندگی این واحد و برای رفع این آلودگی که معمولا با بازه زمانی مشخص صادر شده است) و تکرار همین اخطاریه ها در سنوات قبل بدون هیچگونه تغییری در ماهیت عمل چه معنی می تواند داشته باشد؟ اخطاریه بدون اقدام معنی جز مصامحه و کنار آمدن و نظاره گر بودن ندارد که باعث گسترش پیامدهای منفی و تخریب محیط زیست توسط این واحد شده است .
۷- مطلب دیگر این است که اداره کل حفاظت محیط زیست ادعای برخورد با واحدهای متخلف را نموده است . جای بسی سوال که این واحد سالیان سال است که تخلف زیست محیطی دارد پس چرا تاکنون با این واحد برخورد نشده است و حتی این واحد حاضر نشد ه است که ساده ترین ضوابط زیست محیطی را اجرا نماید و آنچه در حال حاضر مشخص است، فاضلاب این واحد با کیفیت شدیدا آلوده و بدون رعایت استاندارهای زیست محیطی و با هیچ تغییری در پارامترهای آلاینده سالیان سال است که به محیط زیست منطقه رها می شود و تذکرات و اخطاریه های که صرفا کاربرد صوری داشته باشند و فاقد هرگونه تاثیر در کاهش بار آلودگی واحد باشد چه معنی می تواند داشته باشد ؟؟ چرا اخطاریه های صادره منجر به تشکیل پرونده قضایی یا درج واحد به عنوان واحد آلاینده نشده است ؟؟؟
۸-در ابتدای سال جاری با فشار افکار عمومی و فعالین رسانه ای استان کاوه سودای مراغه در سه ماهه چهارم سال ۹۷ بعنوان واحد آلاینده معرفی شد اما حال که وارد چهارمین سه ماهه سال ۹۸ می شویم خبری از وضعیت آلایندگی این واحد بزرگ صنعتی به گوش نمی رسد و آیا عوارض آلایندگی این واحد اخذ شده است؟!
۹- درست است که قانونا متولی باغات و آبهای زیر زمینی اداره محیط زیست نیست اما متولی کنترل آلودگی بر اساس قانون محیط زیست است. چطور ممکن است به شکوائیه های متعدد مردمی تاکنون ترتیب اثر داده نشده است و انتخاب راحت ترین کار از طرف واحد خریداری زمینها و چاههای آلوده شاکیان بوده در جائیکه اداره کل محیط زیست استان به این موارد کاملا اشرافیت دارد و بر آلاینده بودن بودن واحد بر اساس نتایج و آنالیز آنیون وکاتیون نمونه های برداشته شده آگاه است و از هر بعد که به موضوع نگاه شود کوتاهی و قصور اداره کل محیط زیست استان به وضوح نمایان است و براساس بند ۴ سیاست های کلان محیط زیست مطالبه قانونی مردم و علت تخلفات قانونی و قصوری که تا به امروز صورت گرفته لزوم ورود دستگاههای نظارتی و قضایی را تا حصول نتیجه و برخورد با مرتکبین قصور در این مورد را الزامی می نماید.
