بازار زنجان، الماسی در گرد و غبار فراموشی
بازار زنجان، الماسی در گرد و غبار فراموشی

بافت مرکزی شهر زنجان دارای آثار و فضاهای شهری تاریخی و با اصالتی است که موجب شده تا شهر زنجان دارای شاخص‌های مهمی در حوزه شهری باشد. فضای شهری سبزه میدان، بازار تاریخی، رختشویخانه، عمارت دارایی و ذوالفقاری و مسجد جامع و دیگر آثار تاریخی دیگر از جمله مواردی هستند که به مرکز شهر زنجان […]

بافت مرکزی شهر زنجان دارای آثار و فضاهای شهری تاریخی و با اصالتی است که موجب شده تا شهر زنجان دارای شاخص‌های مهمی در حوزه شهری باشد.

فضای شهری سبزه میدان، بازار تاریخی، رختشویخانه، عمارت دارایی و ذوالفقاری و مسجد جامع و دیگر آثار تاریخی دیگر از جمله مواردی هستند که به مرکز شهر زنجان جلوه‌ای ویژه داده‌اند.

امروزه در سطح دنیا دارا بودن این ویژگی برای یک شهر امتیاز مهمی محسوب می‌شود. مدیران شهری می‌توانند با برنامه‌ریزی کاربردی موجبات توسعه اقتصاد شهری را فراهم ‌کنند و فضاهایی زیبا و در خور شان مردم شهر و گردشگران را فراهم کنند.

شهر زنجان ظرفیت عظیمی در هر یک از این آثار دارد و امتیاز مهم آن تجمیع آن در مرکز شهر است که می‌توان با برنامه‌ریزی مناسب شهری موجبات توسعه شهر را فراهم کرد.

 بازار تاریخی زنجان یک ظرفیت مهم برای شهر زنجان است. مرکزی اقتصادی که با گذشت سال‌‌ها هنوز دارای رونق بسیار بالایی است.

 در حالی که روند صنعتی شدن و توسعه مراکز تجاری مدرن همچون پاساژهای شهری در مسیر شتاب بخشی قرار دارد بازار تاریخی زنجان بیشترین رونق اقتصادی و تجاری را دارا بوده و استقبال شهروندان زنجانی از آن بسیار بالا است.

بازار تاریخی زنجان می‌تواند به عنوان یک ظرفیت مهم اقتصادی در شهر زنجان شناخته شود. هر چند امروز استقبال از آن از طرف مردم بومی بالاست اما  جایگاه واقعی آن در بین مسافران و گردشگران به خوبی شناخته و معرفی نشده است.

 بازار تاریخی زنجان در کتب معماری طولانی‌ترین بازار تاریخی سرپوشیده کشور معرفی شده است. بازاری که امروزه رونق خوبی دارد و راسته‌های مختلف در آن حضور دارند.

 امروز بازار تاریخی زنجان شاید در یک وضعیت ایده‌آل نباشد اما می‌‌توان ظرفیت‌های آن را بالا برد و به یک شاخص مهم شهری تبدیل کرد.

 بازار زنجان امروز با شرایط سال‌های بسیار دور فعالیت می‌کند. طرح‌های مختلفی در دست اجرا وجود دارد که عملی نشده و طرح و برنامه جامعی نیز برای بازار زنجان به نظر نمی‌رسد در دست بررسی و اقدام باشد.

بازار زنجان برای حفظ مظاهر تاریخی خود نیازمند حفظ برخی شاخص‌های موجود و برخی تغییرها در راستای برگشت به اصالت واقعی خود است.

از نحوه پارتیشن‌بندی و دکوراسیون مغازه‌ها تا اجناس داخل آن می‌تواند در یک برنامه منسجم و جامعی با تاریخی بودن آن هماهنگ شود.

هر چند در شرایط کنونی نیز به صورت ارگانیک هماهنگی‌هایی وجود دارد. اما می‌توان به آن رنگ و لعاب ویژه‌تری داد. از طرفی ساماندهی تاسیسات بازار زنجان سال‌ها است، در دست بررسی و اقدام است.

گازکشی به بازار زنجان نیز در سال گذشته رسانه‌ای شده است. برای هویت بخشی به بازار زنجان ساماندهی وضعیت تاسیسات آن شاید اولویت مهم‌تری داشته باشد.

تاسیسات برقی در بازار زنجان چهره بازار را مخدوش کرده و موجب تشویش در سیمای بصری آن شده است. در کنار آن بازار زنجان سنگ فرش مناسبی هم ندارد.

می‌توان نسبت به طراحی و اجرای  سنگ فرش مناسب برای آن نیز اقدام کرد. از طرفی به نظر می‌رسد برخی از خود بازاریان نیز برای توسعه بازار آگاهی لازم را ندارند.

در روزهای تعطیل و ساعات پایانی فعالیت بازار وقتی در راسته میوه فروشان می‌روی هیچ اثری از رعایت مسائل بهداشتی نمی‌بینی!

 این خود نمایان‌گر بی‌تفاوتی برخی بازاریان به وضعیت بازار زنجان باشد. ارتقای کیفی بازار زنجان نیازمند هماهنگی، تعامل و همکاری مسئولان، بازاریان و کارشناسان و صاحب نظران حوزه معماری و شهرسازی است.

*باید به دور از شعار زدگی ظرفیت‌های بازار را احیا کرد

یکی از اعضای شورای اسلامی شهر زنجان در خصوص ضرورت اهمیت توجه به بازار تاریخی زنجان به سوالات فارس پاسخ داد و خواستار توجه به ظرفیت‌های آن شد.

سعید امیدی در این خصوص اظهار داشت: کم نیستند داشته‌ها و قابلیت‌هایی در شهرمان که می‌توانند توسعه را سرعت بخشند ولی به دلایلی برایمان عادی و کمرنگ شده‌اند.

وی ادامه داد:  بازار بزرگ زنجان یکی از آن‌ها است. طولانی بودن این بازار و گستره آن در ابعاد مختلف و همچنین انواع خاص آن از جمله ویژگی‌های ممتازی است که این بنا دارد و حسب ویژگی‌های معماری و هنری این مجموعه ارزشمند به عنوان نماد هویتی شهر زنجان و کانون مهم تجاری، تاریخی، فرهنگی این مرکز بیش از پیش مورد توجه و عنایت مردم و مسئولان قرار گیرد.

این مسئول یادآور شد: حضور فعال بازاریان در نخستین روزهای سال برای سرویس دهی به مسافران نوروزی، تولد دوباره صنعت مس در زنجان، مورد توجه قرار گرفتن کسب و کارهای سنتی در محدوده داخلی بازار و راسته‌های آن برای گردشگران که در یک مثال روشن ویدئویی چند دقیقه‌ای از کسب و کاری قدیمی در بازار پایین با بیش از ۲۵۰ هزار بازدید در فضای مجازی رو به رو شده، جرقه‌های فکری هستند که علی القاعده مسئولان شهری را بایستی به این امر رهنمون سازند که فارغ از هر نگاه و تفکری و به دور از شعار زدگی ظرفیت های بازار را احیا کرد.

وی تاکید کرد: هر چند فعالیت‌های خوبی آغاز شده و جای تقدیر دارد اما کافی نیست. اقدامات مورد انتظار برای احیای بازار مشخص هستند و در بسیاری موارد بودجه‌های متعارف قابل اجرا هستند.

امیدی خاطر نشان کرد: اراده و تمرکز مشترک و جمعی عوامل مرتبط از جمله سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و مجموعه مدیریت شهری و خود بازاریان بر موضوعاتی مانند نصب تابلوهای اطلاع رسانی مناسب، همت در رفع مشکل پارکینگ منطقه، سامان دهی تاسیسات برق، ساماندهی سنگ فرش و کف بازار، تعیین تکلیف شکاف در پایه‌ها و طاق راسته ها، توجه ویژه به نظافت بازار و برخی خدمات مشابه این ذخیره ارزشمند را به کانون توجه گردشگران و مکمل سایر فعالیت های گردشگری در زنجان تبدیل خواهد کرد.

……………………………