محمود امانی طهرانی، مدیرکل دفتر تألیف کتاب‌های درسی ابتدایی و متوسطه نظری آموزش و پرورش درباره انتقاد قاضی‌پور نسبت به حذف دریاچه ارومیه از کتاب‌های درسی گفت: چنین اتفاقی نیفتاده و ما به دانش‌آموزان نسبت به احیای آن امیدواری هم داده‌ایم. در حالی که نادر قاضی‌پور، نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی، نسبت به […]
محمود امانی طهرانی، مدیرکل دفتر تألیف کتاب‌های درسی ابتدایی و متوسطه نظری آموزش و پرورش درباره انتقاد قاضی‌پور نسبت به حذف دریاچه ارومیه از کتاب‌های درسی گفت: چنین اتفاقی نیفتاده و ما به دانش‌آموزان نسبت به احیای آن امیدواری هم داده‌ایم.
در حالی که نادر قاضی‌پور، نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی، نسبت به حذف دریاچه ارومیه از کتاب درسی انتقاد و این کار را محکوم کرد، مدیرکل دفتر تالیف کتاب‌های درسی ابتدایی و متوسطه نظری آموزش و پرورش، در گفت‌وگو با خبرآنلاین می‌گوید چنین اتفاقی نیفتاده و این حذف در یک نقشه، با توجه به موضوع درسی بوده است.
او در عین حال به کتاب «انسان و محیط زیست» و اهمیت ورود آن به کتاب‌های درسی هم اشاره می‌کند و می‌گوید: بهبود وضعیت محیط زیست در گروی تدریس چنین مباحثی به دانش‌آموزان و تدریس این کتاب‌ها به دانش‌آموزان، در گروی حمایت اجتماعی قوی است.
کتاب «انسان و محیط زیست» جزو درس‌های جدیدی است که آموزش و پرورش در جهت اجرای سند تحول بنیادین تالیف کرده، این کتاب اولین سال است که در پایه یازدهم، تدریس می‌شود و در هفت زمینه آب، خاک، هوا، انرژی، تنوع زیستی، گردشگری و زباله تدوین شده است.
گفت‌وگوی خبرآنلاین با دکتر محمود امانی طهرانی، درباره انتقاد نماینده مردم ارومیه از حذف دریاچه ارومیه و همچنین مباحث پیرامون کتاب تازه‌تالیف «انسان و محیط زیست» را در ادامه بخوانید:
آقای دکتر، انتقادی که آقای قاضی‌پور نسبت به حذف دریاچه ارومیه داشتند به کدام کتاب درسی است؟ واقعا چنین اتفاقی افتاده و این دریاچه از نقشه جغرافی کتاب‌های درسی حذف شده؟
ایشان در تذکری به وزیر آموزش و پرورش، گفتند تصویر دریاچه ارومیه از کتاب‌های درسی حذف شده. البته به کتاب خاصی اشاره نکردند اما بررسی ما نشان می‌دهد احتمالا ایشان به کتاب مطالعات اجتماعی پایه ششم دبستان اشاره داشته که در درسی با نام «ایران و همسایگان آن» در صفحه ۹۷ نقشه‌ای آمده که در این نقشه کشور ایران در مرکز است و همسایه‌های آن در اطراف. در این نقشه به دلیل این که مرزها مورد توجه بوده، هیچکدام از جزییات مربوط به هیچ کشوری ذکر نشده یعنی نه اسامی شهرها هست نه رودخانه‌ها نه دریاچه‌ها؛ بنابراین در این نقشه نبود دریاچه ارومیه کاملا طبیعی است چون تاکید فقط بر مرزها بوده. این که دریای مازندران و خلیج فارس و دریای عمان در نقشه وجود دارد هم به این دلیل است که پدیده‌هایی هستند که به مرزها مرتبط می‌شوند، ولی به عنوان مثال دریاچه آرال، دریاچه وان یا بقیه مواردی که مرزی نیستند هم در نقشه وجود ندارد. در همین درس در ادامه وقتی وارد کشورها می‌شویم بعضی از مهمترین عوامل طبیعی مثل دریاچه ارومیه ذکر شده و در سایر نقشه‌هایی هم که در کتاب‌های درسی هست، این دریاچه دیده می‌شود بنابراین حذف دریاچه ارومیه از کتاب‌های درسی درست نیست.
مطرح شدن حذف دریاچه ارومیه در کتاب درسی از زبان ایشان نگران‌کننده بود چون امیدها نسبت به احیای این دریاچه هنوز وجود دارد و در سالهای اخیر تلاش‌های زیادی برای آن انجام شده که نتایجی هم داشته.به احیای دریاچه هم در کتاب‌های درسی اشاره شده؟
بله، ما هم مثل این نماینده محترم معتقدیم باید به موضوع دریاچه ارومیه توجه جدی کرد و این توجه را در کتاب‌های مختلف داشته‌ایم. حتی عکس نقشه‌های هوایی با بازه‌های زمانی مختلف از این دریاچه را در کتاب درسی قرار داده‌ایم تا اتفاق تلخ خشک شدن این دریاچه به شکل ملموس‌تری به بچه‌ها نشان داده شود و در عین حال در بخش‌هایی از کتاب به آنها امیدواری داده شده که این دریاچه نجات پیدا می‌کند و با اقداماتی که در حال انجام است، سطح آب بالا آمده.
یعنی کتاب‌ها با توجه به اتفاقاتی که در حال جریان است به روز می‌شوند؟
کاملا همینطور است، در کتاب سال ۹۶، اطلاعات مربوط به سال ۹۶ یا کمی قبل از آن وجود دارد و اینطور نیست که مربوط به گذشته و اطلاعات قدیمی و کهنه باشد.
موضوع دیگر به غیر از دریاچه ارومیه، اهمیت سایر مسائل زیست‌محیطی است. به این موارد چقدر در کتاب‌های درسی پرداخته شده؟
موضوع‌های مرتبط با محیط زیست، در آموزش و پرورش در کتاب‌های درسی مورد تاکید قرار گرفته و نه تنها در کتاب انسان و محیط زیست، بلکه در کتاب‌های دیگر هم اشاره‌هایی به این مسائل شده است. اما به طور ویژه در کتاب تازه تالیف «انسان و محیط زیست» آخرین اتفاقاتی که در زمینه محیط زیست رخ داده، برای آموزش به دانش‌آموزان مد نظر قرار گرفته است.
کتاب «انسان و محیط زیست» چقدر کاربردی است؟ مثل کتاب‌هایی نیست که صرفا یکسری نظریه در آن گنجانده شده باشد و در عمل نتیجه خاصی نداشته باشد؟
این کتاب کاملا دانش‌آموزمحور است، تمام درس‌های آن به صورت پودمانی تنظیم شده و در هر درس، یک موضوع مهم محیط زیستی به صورت مساله‌محور مطرح می‌شود که بچه‌ها فعالیت‌هایی را به عنوان یک فعال محیط زیست انجام می‌دهند، پروژه‌های محیط زیستی دارند و اینطور نیست که فقط مطالبی را حفظ کنند. درواقع تالیف این کتاب ازسوی آموزش و پرورش، کار بسیار مهم و موثری می‌تواند باشد به شرط آن که حمایت جدی از آن انجام شود. یک زمانی فعالان محیط زیست به دنبال این بودند که تنها چند صفحه از یک کتاب به محیط زیست اختصاص داده شود اما حالا می‌بینیم که این موضوع، با توجه به اهمیتش، تبدیل به یک موضوع مجزا شده که ساعت درسی ویژه‌ای به آن اختصاص داده می‌شود. این یک اقدام ملی بسیار مهم است و نوبت همه دلسوزان اعم از بخش دولتی، سازمان‌های مردم‌نهاد و افراد است که این موضوع یعنی حفظ محیط زیست را که ما بهانه‌اش را ایجاد کرده‌ایم که به آن توجه شود، عملیاتی کنند.
چقدر در تالیف این کتاب، با مسئولان و فعالان محیط زیست تعامل وجود داشته؟
هم با افراد حقیقی و متخصصین و هم با بخش‌های حقوقی سازمان محیط زیست مرتبط بوده‌ایم، مسئولیت کلی کار با دفتر تالیف کتب درسی بوده ولی در عین حال همکاری گسترده‌ای با فعالان و مسئولان محیط زیستی داشته‌ایم.
و افرادی که قرار است مسائل مربوط به محیط زیست را تدریس کنند، خودشان با این مفاهیم آشنا هستند؟ این نگرانی وجود ندارد که تدریس این کتاب جدید، تبدیل به نوعی زنگ تفریح شود؟
تاکید شده معلمان مرتبط و باانگیزه این کتاب را تدریس کنند و اخباری هم که به ما رسیده حاکی از این است که معلمان داوطلب تدریس این موضوع، اقبال جدی نشان داده‌اند، معلم‌هایی که مجاز به تدریس این کتاب هستند، از بین رشته‌های جغرافیا، زمین‌شناسی، زیست‌شناسی و سایر رشته‌های علوم‌پایه هستند، ضمن این که در ادامه، بر روند تدریس این کتاب و سایر کتاب‌های جدیدالتالیف، نظارت خواهد شد.
