مطبوعات کشور به طور روزانه مهمترین و برجسته ترین رخدادهای داخلی و خارجی را پوشش می دهند. این در حالی است که بخش زیادی از خبرها، یادداشت ها، گزارش ها، گفت و گوها و … به انعکاس شرایط اجتماعی و فرهنگی جامعه اختصاص می یابد؛ موضوعی که توجه ویژه به آن اهمیتی فزاینده دارد.

گروه اطلاع رسانی ایرنا؛ موضوع های یادشده را که انعکاس قابل توجهی در روزنامه های صبح دوشنبه ۲۵ اردیبهشت ۱۳۹۶ داشت؛ با هدف آگاهی بخشی و اطلاع رسانی بررسی کرده است.

** خراسان در انتظار آرامش زمین
بلایای طبیعی و غیر مترقبه از جمله مهم ترین خطرهایی به شمار می رود که به دلیل عدم اطلاع از زمان آنها و نبود برنامه ریزی های مناسب همواره انسان ها را با خطرهای جدی رو به رو می کند. حوادثی همچون زمین لرزه که چندی است ساکنان خراسان را با چالشی مهم روبه رو کرده است. وقوع این رخداد باعث شد تا روزنامه های امروز در گزارش هایی به بررسی میزان آسیب های این موضوع و همچنین میزان آمادگی کشور برای مدیریت بحران بپردازند.

روزنامه «شهروند» در گزارشی با عنوان «دولت، خانه روستاییان را بیمه کرده بود»، نوشت: زمین خراسان آرام نمی‌گیرد. زلزله همچنان شمال‌شرق کشور را می‌لرزاند. این بار نوبت اهالی بجنورد و روستاهای اطراف مرکز استان خراسان شمالی بود که شب دلهره‌آوری را تجربه کنند. شنبه شب زلزله‌ای به بزرگی ۵,٧ ریشتر بجنورد و پیش‌قلعه را لرزاند.

در ادامه این گزارش از قول محمدفرید لطیفی معاون بازسازی و بازتوانی سازمان مدیریت بحران کشور می خوانیم: همه واحدهای مسکونی در روستاهای استان خراسان شمالی با پیگیری دولت تحت پوشش بیمه بوده و خسارات ناشی از زلزله شنبه شب را نیز بیمه پرداخت می‌کند. خوشبختانه با پیگیری‌های انجام گرفته دولت و استانداری در‌سال گذشته، اقدامات قانونی مربوط به بیمه واحدهای مسکونی در همه روستاهای خراسان شمالی به اتمام رسید و تمامی این واحدها تحت پوشش بیمه قرار گرفتند که با این حساب همه خسارت‌های وارده به زلزله‌زدگان از سوی بیمه پرداخت می‌شود.

روزنامه «خراسان» در گزارشی با درج عنوان «گزارش میدانی خراسان از مناطق زلزله زده بجنورد»، می نویسد: زلزله ۵٫۷ ریشتری شنبه شب بجنورد ۲ کشته و بیش از ۴۰۰ زخمی برجای گذاشت و علاوه بر منازل شهری بجنورد به ۱۹ روستا در بجنورد و بخش مانه شهرستان مانه و سملقان خسارت های جدی وارد کرد.

در ادامه این گزارش آمده است: مشاهدات خبرنگار ما در گفت و گو با زلزله زدگان روستاهایی که در کانون این زمین لرزه قرار داشتند حکایت از تخریب جدی ده ها منزل مسکونی و همچنین تخریب کامل آغل دام ها و تلف شدن صدها دام سبک و سنگین دارد. اهالی روستاهای مذکور در گفت و گو با خبرنگار ما از کندی در امدادرسانی به ویژه در زمینه اسکان اضطراری، آذوقه و آب سالم گلایه مند بودند که البته روابط عمومی جمعیت هلال احمر خراسان شمالی علت این موضوع را اولویت نیروهای امدادی برای نجات جان افراد و مصدومان و عملیات خاک برداری اعلام کرد.

روزنامه «وقایع اتفاقیه» در گزارشی با عنوان «لرزش ادامه دارد»، آورد: زمین‌لرزه ۵,۷ ریشتری در خراسان‌شمالی تاکنون خسارات‌های زیادی داشته است. در ساعات پس از زلزله ساکنان مناطق مختلف در خراسان‌شمالی دیگر به خانه‌های خود بر‌نگشتند و شامگاه شنبه را در خیابان‌ها سپری کردند.

در ادامه این گزارش می خوانیم: زمین‌لرزه شدید بوده و مردم نگران زمین‌لرزه‌های بعدی هستند. براساس بررسی‌های محققان طی صد سال گذشته ۱۳ زمین‌لرزه بزرگ‌تر از ۵,۵ ریشتر در منطقه خراسان‌شمالی به ثبت رسیده است. از این تعداد هفت زمین‌لرزه دارای بزرگای بیشتر از ۶ ریشتر بوده است.

روزنامه «قانون» در گفت وگویی با بهرام عکاشه پدر علم زلزله شناسی ایران و رییس سابق بخش زلزله شناسی موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران با انتخاب عنوان «زلزله تهران نزدیک است»، نوشت: زلزله در شرق ایران مورد عجیبی نیست؛ چرا که مناطق شمال شرق ایران فوق العاده زلزله خیز هستند و زلزله های تاریخی زیادی در این مناطق ثبت شده اند. زلزله های قرن جاری نیز در این نقاط کم نبوده و در مجموع لازم است همواره برای حادثه زلزله در منطقه شمال شرق کشور آماده بود، به‌خصوص مرز ایران و عشق آباد نقطه اوج خطر است و تا ۵٫۷ ریشتر توانمندی زمین لرزه دارد. برای مثال بجنورد در خراسان شمالی یک ریتم ۲۲ ساله زلزله دارد؛ به این شکل که هر ۲۲ سال زلزله ای تا عمق ۶ ریشتر را در این منطقه شاهد خواهیم بود و اکنون در زمان این ریتم قرار گرفته ایم.

در ادامه این گزارش آمده است: در مجموع منطقه ایران در ردیف منطقه آلتیمالیا قرار دارد؛ یعنی از هیمالیا تا آلپ در سوییس که همه جزو مناطق زلزله خیز است. همان‌گونه که گفتم، عمق گسل‌های ایران گاه تا ۷۰۰ کیلومتر می رسد و در کنار آن، میزان حرارت داخل زمین در مناطق زلزله خیز تا هفت هزار درجه سانتی‌گراد است و این نکته به خصوص در مورد مشهد صدق می کند. در کشوری مانند ژاپن، زلزله ۵ تا ۶ ریشتر نمی تواند آسیب رسان باشد اما در ایران زلزله ۵ ریشتری حتی برای کلانشهرهای ما مساله ساز است. برای مثال با یک زمین‌لرزه ۵ تا ۶ ریشتر، مناطق جنوب تهران به طور قطع آسیب خواهند دید.

** حکیم ابوالقاسم فردوسی؛ شاعر بلند آوازه ادبیات فارسی
۲۵ اردیبهشت سالروز گرامیداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی استاد بی همتای خرد و حماسه است؛ شاعری بزرگ که با آفریدن شاهنامه (خرد نامه) نه تنها زبان، بلکه فرهنگ و تاریخ قوم های ایرانی را جاودانگی بخشید. این مهم باعث شد تا روزنامه های امروز صبح به منظور نکوداشت یاد این شاعر بلند آوازه گزارش ها و یادداشت هایی را منتشر کنند.

روزنامه «خراسان» در یادداشتی با عنوان «چو فردوسی اندر زمانه نبود»، می نویسد: بیست و پنجمین روز اردیبهشتی بار دیگر از راه رسیده است و ایرانیان سرها بلند می کنند و سینه ها سپر به این افتخار که حکیمی دارند به نام «فردوسی» که از نظم کاخی پی افکنده است بس عظیم که باد و باران را بر آن گزندی نتواند بود. روز بزرگداشت فردوسی امسال شور و حالی دو چندان دارد چرا که اولین ۲۵ اردیبهشتی است که در تقویم رسمی کشور، بزرگداشت حکیم توس با نکوداشت زبان فارسی آذین یافته و شکوه و عظمت آن را دو چندان کرده است.

در ادامه این یادداشت که به قلم عبدالهی نگاشته شد، می خوانیم: ویژه برنامه های بزرگداشت فردوسی طی روزهای گذشته در نقاط مختلف ایران عزیز آغاز شده است و ویژه برنامه اصلی این بزرگداشت، عصر امروز در آرامگاه حکیم توس خواهد بود. این برنامه از ساعت ۱۷ با حضور عموم مردم فرهنگ دوست و جمعی از مسئولان برگزار می شود و گلباران آرامگاه و نورافشانی آسمان توس، اجرای نمایش و موسیقی فاخر، شاهنامه خوانی و نقالی از جمله برنامه های این مراسم است.

روزنامه «جام جم» در گزارشی با درج عنوان «پیشگامی رسانه ملی در ترویج ادبیات فارسی» به مناسبت بزرگداشت فردوسی به برنامه های رسانه ملی برای ترویج زبان فارسی و شناساندن شاعران به جامعه پرداخت و آورد: ادبیات در فرهنگ و تمدن ما ریشه و سابقه طولانی دارد و کمتر کسی را می‌توان یافت که اشعاری از شعرای معروف ایرانی را به یاد نداشته باشد. در طول این سال‌ها علاوه بر تولید و پخش برنامه‌های ادبی، فیلم‌ها و سریال‌هایی هم داشته‌ایم که به روایت زندگی ادیبان و شاعرانی همچون نیما یوشیج، شهریار و… اختصاص داشته است.

در ادامه این گزارش آمده است: تا به امروز تعداد برنامه‌های مستند و گفت‌وگو محور که به زندگی و آثار شعرای بزرگ ایرانی پرداخته، کم نبوده که در این باره می‌توان به برنامه‌های شاخصی همچون کتاب باز، شاخه طوبی، با کاروان شعر و موسیقی، تماشاگه راز، مشاعره، قند پهلو، رادیو هفت و … اشاره کرد که البته تولید بخشی از این برنامه‌ها همچنان ادامه دارد.

روزنامه «اطلاعات» در یادداشتی با انتشار عنوان «بیا تا جهان را به بد نسپریم» به قلم احمد کتابی نوشت: فردوسی را «بزرگترین حماسه‌سرای ایران زمین» خوانده‌اند.۱ این عنوان به‌حق، شایسته اوست. سراسر شاهنامه آکنده از شرح هنرمندانه دلاوری‌ها و جانفشانی‌های مردم ایران به‌طور اعم، و گردان و پهلوانان آنها به نحو اخص است؛ اما شگفتا که این کتاب رزم، کتاب سیاست و آیین اداره مملکت و شیوه مردم‌داری نیز هست.

در ادامه این یادداشت می خوانیم: فردوسی تنها آموزگار وطن‌دوستی و فداکاری در راه پاسداری از مرز و بوم نیست که معلم مردم دوستی و مدافع عدالت و نصفت و مخالف و منتقد خودکامگی و یکه‌تازی شاهان و حاکمان هم، هست. در این نوشتار کوشش شده است ضمن تفحص در بخشهای گوناگون شاهنامه و تحلیل منظومه‌های آن، به ردیابی شواهدی پرداخته شود که مستقیم، یا دست‌کم غیرمستقیم، به نقد و نفی خودکامگی و نکوهش بیدادگری مربوطند.

روزنامه «دنیای اقتصاد»‌در گزارشی با انتخاب عنوان «فردوسی از فرش تا عرش»، می نویسد: ۲۵ اردیبهشت به‌عنوان روز بزرگداشت فردوسی نامگذاری شده ‌است. کیست که نام او نشنیده و سخن گوهرانه‌اش را نخوانده است. فردوسی از طریق کتاب بزرگش کاخی بنا نهاده که از باد و باران نیابد گزند.

در ادامه این گزارش آمده است: او افزون بر آوردن سخن تازه و سرودن هستی و نیستی ایرانیان از اسطوره تا تاریخ، تصویری دقیق از شیوه‌های زندگی و کار و تجارت هم به دست داده است؛ از فرش تا عرش. در شاهنامه، واژه گستردنی معادل واژه فرش آمده اسـت. عـلاوه بـر آن در برخـی متون قدیمی واژه بساط نیز معادل فرش در نظر گرفتـه شـده اسـت. جمشید آخرین پادشاه قدرتمند پیشدادی است که رشد هنر بافنـدگی مملکـت، در دوره حکومتش سیر صعودی دارد.

روزنامه «جام جم» در گفت وگویی با کارشناسان با انتشار عنوان «کم‌لطفی سینما به شاهنامه»، نوشت: محمدرضا ورزی، نویسنده و کارگردان سینما که بیشتر او را با ساخت فیلم و سریال‌های تاریخی می‌شناسیم، درباره بی‌اعتنایی سینمای ایران به قصه‌های شاهنامه و دیگر آثار ادبی کهن کشورمان به جام‌جم گفت: فکر می‌کنم سینما میل دارد این کار را انجام دهد، اما ساختن بخش‌هایی از شاهنامه که بسیار هم جذاب و دراماتیک است، نیاز به پروداکشن بزرگ دارد و سختی‌هایی در تولید همراه خواهد داشت. بازدهی مالی چنین فیلم‌هایی سخت است و تهیه‌کننده بخش خصوصی توان سرمایه‌گذاری روی آن را ندارد.

در ادامه می خوانیم: فریال بهزاد، کارگردان سینما ضمن گلایه از بی‌مهری سینمای ایران به قصه‌های کهن و منظوم و منثور ادبیات فارسی از ساخت دو فیلم تاریخی با بهره‌گیری از دو داستان معروف شاهنامه فردوسی برای کودکان و نوجوانان خبر داد. کارگردان فیلم‌های «حریر» و «دره شاپرک‌ها» گفت: آرش کمانگیر یکی دیگر از قصه‌های جذاب شاهنامه است. به همین دلیل تصمیم گرفتم درباره این اسطوره ایرانی هم برای گروه سنی کودکان فیلم بسازم.

** حفظ محیط زیست در گرو راهکارهای اجرایی
حفاظت از محیط زیست، پاسخ به نیازهای امروز جامعه در حوزه سلامت و بهره مندی از زیست بومی پاک محسوب می شود که نمودی از رعایت حقوق عمومی است؛ بنابراین تخریب آن افزون بر اینکه سلامت جسمی و روحی جامعه را با خطر روبه رو می کند امکان استفاده یکسان از این نعمت الهی را از میان برده و حقوق انسان ها را تضییع می کند. اهمیت همکاری های منسجم برای حفظ زیست بوم باعث شد تا روزنامه های امروز به آن بپردازند.

روزنامه «جام جم» در گزارشی با عنوان «کشف ۴۶۷ میلیون هکتار جنگل»، می نویسد: دانشمندان ۴۶۷ میلیون هکتار جنگل در سراسر جهان کشف کرده‌اند که در آمار رسمی محاسبه نشده‌اند. این کشف تاثیر مهمی بر برنامه حفظ اکوسیستم زمین در سراسر جهان دارد. با احتساب این ۴۶۷ میلیون هکتار جنگل، مساحت کل جنگل‌های جهان ۱۰درصد افزایش می‌یابد.

در ادامه این گزارش آمده است: البته این کشف بدان معنا نیست که این جنگل‌ها در دره‌های عمیق یا مناطق کوهستانی دورافتاده پنهان بوده‌اند. بلکه گروهی از محققان بین‌المللی مناطق خشک سراسر جهان را دوباره مورد بررسی قرار دادند. منظور از مناطق خشک، نواحی گرمسیر و معتدل با شاخص خشکی کمتر از ۰٫۶۵ است.

روزنامه «اصفهان زیبا»‌ با انتخاب عنوان «صندوق ملی محیط زیست و تاثیر آن بر اشتغال سبز» به نقل از هومان لیاقتی مدیرعامل صندوق ملی محیط زیست آورد: در لایحه هوای پاک نمایندگان مجلس ۲۰ درصد از عوارض را برای صندوق ملی محیط زیست در نظر گرفتند که اگر این عوارض به صندوق ملی محیط زیست واریز شود ما می توانیم با اصلاح ساختار صنایع و اعمال ملاحظات محیط زیستی، رشد اقتصادی کشور را افزایش دهیم.

در ادامه به نقل از وی می خوانیم: در دوران پسا برجام این صندوق توانسته است موفقیت های بین المللی خوبی را به دست بیاورد. این صندوق با هدف کمک به محیط زیست و اقتصاد به راه افتاده است و با کشورهای اتریش و ایتالیا و چین و موسسات خیریه و بنیادهای بزرگ محیط زیستی ارتباط خوبی را با هدف بهینه سازی تولید و فعالیت شرکت ها و کارخانه ها، استفاده از انرژی پاک و سبز و محیط زیستی و… ایجاد کرده است و در تفاهمنامه ای که اخیرا بین سازمان محیط زیست کشور ما و وزارت محیط زیست ایتالیا منعقد شد، قراربر این شد که تسهیلاتی ازسوی شرکت های ایتالیایی به این صندوق تعلق بگیرد تا صندوق آنها را در اختیار صنایع مشکل دار برای رفع مشکلات زیست محیطی قرار دهد.

روزنامه «شرق» در گفت وگویی با عیسی کلانتری رییس ستاد احیای دریاچه ارومیه با انتشار عنوان «فقط روحانی برای دریاچه ارومیه برنامه دارد»، می نویسد: ریاچه ارومیه، قرار است تا سال آبی ١۴٠٢-١۴٠٣ احیا شود. دو سال اول برنامه‌اش مرحله تثبیت است، از سال ٩٢-٩٣ پروژه شروع شده که این تثبیت به خوبی اتفاق افتاده. نمونه‌اش همان کشتی است که پنج سال بود در گل نشسته بود، هفته گذشته آن را در آب، با طناب‌های خیلی کلفتی بستند که آب آن را به وسط دریاچه نبرد.

در ادامه به نقل از وی آمده است: قطعا اگر هر دولت عاقل وطن‌پرستی که منافع ملی را دنبال کند روی کار بیاید، این برنامه را دنبال خواهد کرد. قطعا هم هر کسی بیاید موظف و مجبور است. دولت آقای روحانی، استراتژیکی تصمیم گرفت. انتخاباتی تصمیم نگرفت. اگر دریاچه احیا نشود، شما ناچار هستید که شهر تبریز را تخلیه کنید. در مقابل توفان نمک چه می‌شود کرد؟ هیچ‌کس غیر از آقای روحانی و آقای جهانگیری درباره دریاچه ارومیه چیزی نگفتند و برنامه‌ای نداشتند و چیزی هم از من نپرسیدند. شاید هنوز یا متوجه اهمیت موضوع نیستند یا اینکه مثلا تصمیم آنها این است که این روند ادامه پیدا خواهد کرد.

*گروه اطلاع رسانی
خبرنگار: سیده مریم سیدان**انتشار دهنده: شهربانو جمعه
**پژوهشم**۹۳۶۸**۹۱۳۱