کلیدواژه اقتصاد مقاومتی در ادبیات اقتصادی کشورمان برای نخستین‌بار از سوی مقام معظم رهبری در شهریورماه سال ۱۳۸۹ در دیدار با کارآفرینان مطرح شد.

از این رو در همین دیدار رهبر معظم انقلاب اقتصاد مقاومتی را معنا و مفهومی از کارآفرینی معرفی و برای نیاز اساسی کشور به کارآفرینی نیز دو دلیل «فشار اقتصادی دشمنان» و «آمادگی کشور برای جهش» را معرفی کردند.

در سال ۹۵ نیز به دلیل اهمیت مسائل اقتصادی و به ویژه رفع مشکلات اقتصادی کشور و پاسخ به مطالبات مردم، رهبر معظم انقلاب اسلامی ایران سال جدید را سال «اقتصاد مقاومتی، اقدام و عمل» نامگذاری کردند.

*سالی برای تحرک و رونق اقتصادی و مقابله با رکود

ایشان در پیام نوروزی سال ۱۳۹۵ «تولید داخلی»، «ایجاد اشتغال و رفع بیکاری»، «تحرک و رونق اقتصادی و مقابله با رکود» را مسائل اصلی در اقتصاد برشمردند و تاکید کردند که این موارد جزء مسائل مبتلابه مردم است و مردم آنها را حس و مطالبه می‌کنند و آمارها و اظهارات مسئولان نیز نشان می‌دهد که این خواسته‌های مردم، بجا و به‌مورد است.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای «اقتصاد مقاومتی» را علاج مشکلات اقتصادی و پاسخ به مطالبات مردم بیان کرده‌اند و معتقد هستند: با اقتصاد مقاومتی می‌توان به جنگ بیکاری و رکود رفت، گرانی را مهار کرد، در مقابل تهدیدهای دشمنان ایستادگی کرد و فرصت‌های بسیاری برای کشور ایجاد و از آنها استفاده کرد.

افزون بر آنچه گفته شد، در واقع یکی از دلایل اصلی نامگذاری سال‌ها در ابتدای هر سال از جانب مقام معظم رهبری، مخاطب قرار دادن همه اقشار مختلف مردم و به ویژه دست‌اندرکاران، مدیران و مسئولان عرصه‌های مختلف نظام در هر بخش، پست و مقام در عرصه مدیریتی جامعه است.

*تحقق اقتصاد مقاومتی؛ چرا و چگونه؟

بر همین اساس ضمن بررسی نقاط قوت و ضعف و به خصوص چالش‌های موجود در مسیر اقتصاد مقاومتی از نگاه کارشناسان، در ادامه این گزارش در تحلیلی به کنکاش برخی نظرات و دیدگاه مسئولان و مدیران استان آذربایجان‌شرقی در خصوص بایدها و نبایدهای تحقق عملیاتی اقتصاد مقاومتی می‌پردازیم.

نماینده ولی‌فقیه در آذربایجان‌شرقی و امام جمعه تبریز با اشاره به نامگذاری امسال به عنوان اقتصاد مقاومتی، اقدام و عمل با تاکید بر اینکه مسئولان برای رفع مشکلات اقتصادی باید با عزم ملی و جهادی وارد میدان عمل و اقدام شوند، گفت: رهبر معظم انقلاب طبق روش گذشته هر سال را به عنوانی نامگذاری می‌کنند و به خاطر اشرافی که بر مسائل کشور دارند، موضوعی که اهمیت بیشتری دارد، مطرح می‌کنند تا دولت و ملت بیشتر به آن توجه کنند.

آیت‌الله محسن مجتهدشبستری افزود: در سال‌های اخیر مهم‌ترین مسئله کشور مسئله اقتصادی است که رهبر معظم انقلاب با عنوان‌های مختلف بر این محور تاکید کرده‌اند و امسال را نیز اقتصاد مقاومتی، اقدام و عمل نامگذاری کردند.

*آذربایجان؛ همچنان پیشتاز اجرای سیاست‌های اقتصاد مقاومتی در کشور

استاندار آذربایجان‌شرقی نیز با اشاره به نامگذاری سال ۹۵ به نام اقتصاد مقاومتی، اقدام و عمل از سوی رهبر معظم انقلاب گفت: عمل به فرمایش رهبری و توصیه‌های رئیس جمهور و دستورالعمل‌های مربوط به شعار سال، وظیفه همه دست‌اندرکاران و تلاشگران عرصه‌های مختلف است.

اسماعیل جبارزاده اضافه کرد: استان آذربایجان‌شرقی در اجرای سیاست‌های اقتصاد مقاومتی چند گام از دیگر استان‌ها جلوتر است.

*با جان و دل به فرامین رهبری لبیک می‌گوییم

وی افزود: رهبر انقلاب امسال را سال اقدام و عمل در عرصه اقتصاد مقاومتی نامگذاری کرده‌اند و ما جمع شده‌ایم که با جان و دل به فرامین رهبری لبیک بگوییم و اعلام کنیم که ما سربازان نظام برای تحقق بند بند سیاست‌های اقتصاد مقاومتی آماده‌ایم.

استاندار آذربایجان‌شرقی افزود: از ابتدای سال ۹۳ با تشکیل ۱۲ کارگروه تخصصی برای کل استان و همه شهرستان‌ها برنامه توسعه را براساس بندهای اقتصاد مقاومتی تدوین و اجرای آن را از سال ۹۴ شروع کرده‌ایم، چرا که با تمام وجود اعتقاد داریم که امروز راه نجات و حفظ انقلاب ورود در مباحث اقتصادی است.

جبارزاده خاطرنشان کرد: خوشحالیم که انقلاب ما دوران سخت خود را پشت سر گذاشته است و امروز به مرحله‌ای رسیده‌ایم که رهبری از ما می‌خواهند که تمام توان خود را بر مباحث اقتصادی متمرکز کنیم.

وی تصریح کرد: به رئیس جمهور نیز اعلام می‌کنیم که با تلاش شبانه‌روزی نخواهیم گذاشت در مقابل مردم و رهبری شرمنده شود.

*تشکیل ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی در آذربایجان شرقی

استاندار آذربایجان شرقی در ادامه از تشکیل ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی در استان خبر داد و با بیان اینکه آذربایجان شرقی اولین استانی است که این ستاد را تشکیل می‌دهد، گفت: همه اعضای این ستاد آماده اجرای دستورات قرارگاه فرماندهی اقتصاد مقاومتی هستند.

جبارزاده با بیان اینکه ستاد اقتصاد مقاومتی استان را به یاد خاطرات لشکر عاشورا با نام مبارک عاشورا مزین می‌کنیم، ادامه داد: همه فرمانداران استان از امروز ستادهای شهرستانی اقتصاد مقاومتی را تشکیل خواهند داد.

وی اضافه کرد: در کنار ستاد فرماندهی ستادهایی برای نظارت، پایش و اطلاع‌رسانی تشکیل خواهد شد و امیدواریم در پایان سال با همت مدیران استان، کارنامه‌ای درخشان را از عملکرد استان در حوزه اقتصاد مقاومتی محضر مقام معظم رهبری ارائه کنیم.

این مسئول تهیه و تنظیم برش سال ۹۵ سند تدبیر توسعه استان به عنوان برنامه عملیاتی اقتصاد مقاومتی را نخستین اقدام ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی ذکر کرد و افزود: ۳۰۰ شبانه‌روز برای اجرای این برش وقت داریم.

*تحقق اقتصاد مقاومتی در گرو روحیه جهادی است

جبارزاده با اشاره به انتخاب عنوان قرارگاه فرماندهی برای پیشبرد اقتصاد مقاومتی از سوی رهبر معظم انقلاب گفت: قرارگاه یعنی اینکه شب و روز نداشته باشیم، تعطیلی نداشته باشیم، چراکه اقتصاد مقاومتی با کار اداری قابل اجرا نیست.

وی با تاکید بر اینکه باید عافیت‌طلبی و سستی را کنار بگذاریم، تصریح کرد: مطمئنم که اگر ۳۰۰ روز کار کنیم می‌توانیم آذربایجان‌شرقی را استانی نمونه و تبریز را بهترین شهر از نظر صنعت، تولید و فرهنگ معرفی کنیم؛ همیشه به دنبال بهترین‌ها هستیم و باید از نظر فرهنگی هم خاطره‌ساز شویم.

*راه‌اندازی نظام پایش اقتصاد مقاومتی در آذربایجان‌شرقی

رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی آذربایجان شرقی نیز از راه‌اندازی نظام یکپارچه پیشبرد و پایش اقتصاد مقاومتی استان در سال جاری خبر داد و با بیان اینکه سند تدبیر توسعه استان نسخه اجرایی اقتصاد مقاومتی است، گفت: در سال‌جاری در سایه تشکیل ستاد اقتصاد مقاومتی حرکت‌های ارزشمندی در این مسیر صورت خواهد گرفت.

داود بهبودی با بیان اینکه تحقق اقتصاد مقاومتی نیازمند تغییر جدی در سیاست‌ها و برنامه‌های اقتصادی کشور است، افزود: پیشرو بودن، حرکت جهادی، انعطاف‌پذیری، فرصت‌سازی، مولد بودن، درون‌زایی و برون‌گرایی از رویکردهای لازم برای رسیدن به اقتصاد مقاومتی است.

* لزوم نگاه حسابگرانه به اقتصاد بومی کشور

وی در این زمینه با تاکید بر اینکه اقتصاد مقاومتی، اقتصادی است که بتواند هم در برابر فشارهایی که از بیرون وارد می‌شود مقاوم و تاب‌آور باشد و هم بتواند در برابر شوک‌های وارد شده به خودبازیابی و تعادل رسیده و به حیات فعال خود ادامه دهد، تصریح کرد: اینکه در برخی مواقع اقتصاد مقاومتی یک اقتصاد بسته تلقی می‌شود سوء‌برداشت است، بلکه اقتصاد مقاومتی تعامل فعالی با بیرون دارد و می‌تواند در مقابل مطالبات مردم و در شرایط مختلف رکود و رونق پاسخگوی نیازها باشد.

*سبک زندگی با طعم اقتصاد مقاومتی

محمدرضا پورمحمدی رئیس دانشگاه تبریز نیز با اشاره به نامگذاری سال ۱۳۹۵ با شعار اقتصاد مقاومتی، اقدام و عمل از سوی مقام معظم رهبری گفت: در شرایط کنونی با توجه به نامگذاری امسال، این امر فرصت خوبی برای انجام کارهای مختلف برای رشد و شکوفایی کشور با تاکید بر اقتصاد درون‌زا و بومی است و با برنامه‌های دولت در ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی و تعامل هدفدار و سازنده با جهان، روزهای امیدآفرینی پیش‌روی کشور خواهد بود.

جمشید نظمی مدیرکل ورزش و جوانان آذربایجان شرقی نیز با تاکید بر اینکه شعار امسال مبنی بر اقتصاد مقاومتی، اقدام و عمل سرلوحه فعالیت‌های این اداره‌کل خواهد بود، گفت: این نامگذاری‌ها وظیفه و مسئولیت اقشار مختلف جامعه در حرکت رو به جلو و تعالی کشور را نشان می دهد و امروز ایران به عنوان لنگر ثبات منطقه نیازمند استحکام تمام بخش‌ها به ویژه اقتصادی است.

*تفکر جهادی لازمه رونق اقتصادی کشور

حجت‌الاسلام محمود شربیانی امام جمعه شهرستان عجب‌شیر نیز گفت: در زمینه ایجاد اشتغال و اقتصاد پویا باید همانند دوران جنگ عمل کرد، از این رو باید تفکر جهادی در حوزه اقتصاد حاکم شود به طوری‌که تحقق اقتصاد مقاومتی بدون مشارکت همگانی محقق نمی‌شود و در این میان لازم است برای خودکفایی و رونق اقتصاد کشور همه اقشار پای کار باشند.

حجت‌الاسلام اباصلت فیضی‌زاده مسئول نمایندگی ولی‌فقیه در سپاه ناحیه مراغه نیز بهره‌گیری از الگوهای عملی برای تحقق اقتصاد مقاومتی را ضروری دانست و گفت: استفاده موثر و کارآمد از ظرفیت‌های علمی دانشگاه‌ها و دانشگاهیان در تحقق اقتصاد مقاومتی و رونق توسعه اقتصادی پایدار در جامعه باید مورد توجه مسئولان و متولیان امر قرار گیرد.

کوتاه سخن آنکه رهبر معظم انقلاب اسلامی به رسم سال‌های گذشته برای هر سال براساس افق چشم‌انداز نظام، فرمان و هدف میان‌‎مدتی را برای هدایت و رهبری مسئولان و مدیران اجرایی به ‌منظور توجه و پرداخت بیشتر به آن مسئله انتخاب می‌‎کنند.

از این‌رو نامگذاری سال ۱۳۹۵ از سوی حضرت آیت‌‎‏الله خامنه‎‏ای به ‌نام سال اقتصاد مقاومتی، اقدام و عمل، در دهه پیشرفت و عدالت نشان از حرکت رو به جلوی ملت ایران در عرصه‌هایی همچون ایمان و معنویت، اقتدار و عزت منطقه‌ای و بین‌المللی، پیشرفت اقتصادی، چشم‎‏‌انداز امیدوارانه و همراه با پیشرفت، تحرک و ورزیدگی و حضور جهادی ملت ایران در عرصه‌‍‌‎های اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و … در سال‌های اخیر را تداعی می‌کند که در این ارتباط همه اقشار مختلف مردم و به‌ ویژه مسئولان و کارگزاران نظام را موظف می‌‎‏کند با بهره‌گیری از تمام امکانات مادی و معنوی، راه‌های میانبر را برای توسعه همه‌‎جانبه کشورمان در پیش بگیرند.

بر این اساس این پرسش مطرح می‌شود که با وجود تأکیدات رهبری در هر سال مسئولان و دست‌‎اندرکاران نظام به چه میزان فرمان ایشان را در پیشبرد برنامه‌‎های خود مدنظر قرار می‌دهند؟

آنچه در این مورد مهم به ‌نظر می‌رسد این است که همه دست‌اندرکاران نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران در جریان باشند، که پیام‌های نوروزی و نامگذاری سال‌ها توسط رهبر معظم انقلاب‌ نقشه راه ملت و مسئولان نظام‌ در آن سال‌ به‌ شمار می‌روند.