به گزارش اویاقلیق به نقل از فارس، در واقع، این روزها دمای هوا در آذربایجان‌شرقی به واسطه نفوذ جریانات مرطوب خزری ۳ تا ۹ درجه سانتیگراد کاهش یافته است، و این در حالی است که اخیرا یعنی اواخر مرداد ماه ملت آذربایجان و به ویژه تبریزی‌ها چند روز پشت سر هم افزایش دمای بالای ۴۰ […]
به گزارش اویاقلیق به نقل از فارس، در واقع، این روزها دمای هوا در آذربایجان‌شرقی به واسطه نفوذ جریانات مرطوب خزری ۳ تا ۹ درجه سانتیگراد کاهش یافته است، و این در حالی است که اخیرا یعنی اواخر مرداد ماه ملت آذربایجان و به ویژه تبریزی‌ها چند روز پشت سر هم افزایش دمای بالای ۴۰ درجه را شاهد بودند، که این روند از منظر مقام عالی هواشناسی آذربایجان‌شرقی در تاریخ دمای این استان بی‌سابقه بوده است.
* تبریزی‌ها؛ تب کردند!!
به سخن دیگر، اینکه تابستان امسال اوج گرمای، باغ شهر ایران بوده است، بطوری که تب هوای تبریز، در مرداد ماه به بیش از ۴۰ درجه رسیده، که به اعتراف مسئولان و دست اندرکاران هواشناسی آذربایجان‌شرقی، و به خصوص مردم شهرهای مختلف استان آذربایجان‌شرقی، این افزایش دما و تدوام چند روزه آن به این شدت و برای مدت زمان نسبتا طولانی کم نظیر و یا در نوع خود بی‌نظیر بوده است.
با این وجود، در همین ماه نیز دمای هوای برخی نقاط آذربایجان‌شرقی به خصوص شهرستان‌های جلفا، میانه و … به ۴۴ درجه سانتیگراد بالای صفر رسید.
حال آنچه در این زمینه اهمیت دارد اینکه مردم آذربایجان‌شرقی در مرداد ماه سال‌جاری روزهای گرمی را تجربه کردند، به طوری که تداوم دمای بیش از۴۰ درجه سانتیگراد در تبریز، برای سه روز متوالی موجب نگرانی و سردرگمی شهروندان شهر اولین‌ها شد.
* تبریزی‌ها، در تب و تاب ضیافت تابستان
با این حال، آنچه در این رابطه اهمیت دارد، اینکه استان آذربایجان‌شرقی به خاطر داشتن تنوع آب و هوایی مختلف در کشورمان، به عنوان یکی از قطب‌های جاذبه‌های گردشگری مطرح بوده و در این زمینه نیز هر ساله به دلیل داشتن همین تنوع آب و هوایی، باعث جذب گردشگران زیادی به این استان می‌شود، ولی به نظر می‌آید، با این وضع و وضعیت آب و هوایی که این روزها آذربایجان‌شرقی و به ویژه شهر تبریز داشته و دارد، این روند در ایام تابستان امسال، شرایط عالی و ایده الی نداشته باشد.
از این مسائل که بگذریم، استان آذربایجان‌شرقی به علت موقعیت خاص جغرافیائی، یکی از مناطق حساس و مهم، تاثیرگذار، پرجمعیت و آباد سرزمین‌مان ایران عزیز است، که در گوشه شمالغرب کشور واقع شده است، و در حالت کلی، این استان یک منطقه کوهستانی محسوب می‌شود، که از مناطق کوهستانی معروف منطقه، نیز می‌توان به توده آتشفشانی سبلان در شرق، سهند در غرب و جنوب غربی، رشته کوه‌های قره‌داغ در شمال، رشته کوه‌های تخت سلیمان و اربط در جنوب، ارتفاعات بزقوش در جنوب شرق و قوشاداغ در شمال‌شرق استان را نام برد.
* آذربایجانی‌ها از حال این سرزمین می‌گویند
به هر حال کارشناسان این عرصه بر این باور هستند، که موقعیت کوهستانی و پهنای جغرافیایی استان آذربایجان‌شرقی از عوامل اصلی داشتن آب و هوای لطیف بهاری و خنک و به خصوص سرمای این منطقه است. کم ارتفاعی و اثرات ملایم کننده بخارهای دریای خزر در پاره‌ای از مناطق از عوامل اعتدال اقلیمی آن به شمار می‌آید. به علاوه آذربایجان شرقی تا حدودی تحت تاثیر جریان‌های مرطوب دریای مدیترانه از سمت باختر و جنوب باختری قرار دارد و توده‌های هوای سرد سیبری نیز از شمال بر آب و هوای آن اثر می‌گذارد.
با این وجود، « امروزه آب و هوای استان آذربایجان‌شرقی به طورکلی سرد و خشک است، ولی به علت تنوع توپوگرافیکی، از وضعیت آب و هوایی بسیار متغیر داشته، به طوری که درجه حرارت در برخی از ماه های گرم سال گاهی به ۳۸ درجه سانتی گراد یا بیش ترمی رسد و برودت هوا در ماه‌های سرد، گاهی به بیش از ۲۰ درجه زیر صفر کاهش می‌یابد. رطوبت هوا نیز از اواخر پاییز تا اوایل بهار زیاد می شود، که علت آن علاوه بر کاهش درجه حرارت، ورود توده‌هایی از هوای سرد و مرطوب اروپاست، که با گذشتن از دریای مدیترانه وارد آسمان ایران می‌شوند».
البته ناگفته نماند، « نزدیکی تبریز به دریاچه ارومیه و وجود کوه‌های مرتفع ناحیه باعث شده، که به طور کلی شهرستان تبریز از آب و هوای نسبتا سرد و نیمه مرطوب برخوردار باشد. وضع بارندگی تبریز همگام با سایر نقاط آذربایجان تابع جریان‌های هوایی به ویژه توده هوای مرطوب دریای مدیترانه و بخارهای ناشی از آن هوای سردسیری و شمالی و اختلاف درجه حرارت در محدوده دریاچه ارومیه و استقرار کوه‌های سهند در جنوب این شهر است.
بدینسان، در تبریز هوا اغلب صاف و آفتابی است، و هوای گرفته و بارانی و مه آلود شبیه شمال ایران کم تر دیده می‌شود. تیرگی و ابر آلودگی هوای تبریز ناشی از رسیدن توده‌ای هوا از شمال باختر دریاچه ارومیه و دریای خزر است. به علاوه دریاچه‌ها، آب‌گیرها، رودها و باتلاق‌ها و پوشش گیاهی منطقه در ازدیاد بخار هوای شهر تبریز موثر هستند. در مرکز شهرستان تبریز؛ بیشترین درجه حرارت در تابستان‌ها به ۳۵ درجه بالای صفر و کم‌ترین آن در زمستان ها به ۲۰ درجه زیر صفر می‌رسد. میزان باران سالیانه تبریز به طور متوسط در حدود ۲۸۰ میلی متر و تعداد روزهای یخبندان به طور متوسط ۹۷ روز است».
* شدت گرمای بیش از ۴۰ درجه، نفس تبریزی‌ها را به شماره انداخت
بدین گونه، با این اوصاف، در نهایت باید گفت « آذربایجان‌شرقی به سبب ویژگی‌های جغرافیایی و توپوگرافیکی، دارای پستی و بلندی‌های طبیعی فراوان و چشم گیری است، که وجود کوهستان‌های کم نظیر، رودخانه‌های خروشان، چشمه‌های آب معدنی و دره‌های سرسبز و فرح بخش از مشخصات بارز آن است.
بدین گونه، سهند که ملقب به عروس کوهستان‌های ایران است، در این استان قرار گرفته و در فصل‌های مختلف جاذبه‌ها و چشم‌اندازهای خاص کوهستانی را به نمایش می‌گذارد. منطقه کوهستانی سهند، پوشیده از گیاه، چمن، گل و مرتع بوده و در بهاران به گلزار بی‌نظیر و بی‌همتایی تبدیل می‌شود.
مراتع سهند بهترین مکان برای ایلات و عشایر جنوب آذربایجان و منطقه بناب و میاندوآب و مهاباد به شمار می‌آید. لبنیات و پنیر لیقوان و عسل مرغوب در تمام روستاهای تابعه سهند و سهندآباد، محصول وجود گیاهان معطر و آب و هوای کم نظیر و ییلاقی سهند است.
در بهار و تابستان، بیشتر دره‌ها و دشت‌های استان مورد استفاده گردشگری و تفریحی قرار می‌گیرند. دره‌ها با پوشش گیاهی دل انگیز، کشتزارهای سرسبز، باغ‌های گل و میوه، رودخانه‌های روان و چشمه‌های جوشان؛ با چشم اندازهای زیبا از منابع طبیعی و جهانگردی به شمار می‌آیند. استان آذربایجان‌شرقی به دلیل شرایط زمین شناختی، از کانون‌های مهم آب معدنی و آب گرم به شمار می‌آید و در قسمت‌های مختلف این استان آب‌های گرم متعدد با خواصی ویژه وجود دارد که در طی سالیان دراز مورد استفاده گردشگران و مردم به ویژه اهالی منطقه بوده است».
* گرمای این روزهای اخیر تبریز، حاصل حرارت نمک‌های دریاچه ارومیه بوده است
به هر حال، با این ویژگی‌های جغرافیایی و توپوگرافیکی، و به خصوص وضعیت آب و هوایی لطیف بهاری و دل چسبی که این سرزمین یعنی استان آذربایجان‌شرقی و به خصوص شهر اولین‌ها ملت ایران و به خصوص شهروندان این منطقه، در گذشته‌های چندان دور تجربه کرده‌اند و با این آب و هوای لطیف و خنک کوهستانی روزگاری را سپری کرده‌اند، برای همگان کاملا بعید و محال به نظر می‌رسد، که آذربایجانی‌ها و به ویژه تبریزی‌ها تابستان امسال گرمای بیش از ۴۰ درجه را تجربه کرده باشند.
نا گفته نماند، علاوه بر مردم، بعضی از کارشناسان و مسئولان نیز به این وضعیت آب و هوایی استان و به خصوص تبریز این روزها شک کرده‌اند و بر این باور هستند، که چطوری یک دفعه‌ای آب و هوای یک منطقه به این شدت تغییر یابد.
بدینسان احساس می‌شود، سایر عوامل دیگر طبیعی و یا انسانی هم موجب شدت وضعیت بد و بحرانی آب و هوای این منطقه شده باشد، به طوریکه اخیرا یکی از اعضای شورای اسلامی شهر تبریز اعلام کرده، که گرمای این روزهای اخیر تبریز، حاصل حرارت نمک‌های دریاچه ارومیه بوده است.
