اویاقلیق: با گذشت نزدیک به دو هفته از شهادت مرحوم رئیسی و همراهان وی و حالا که تا حدی از تکانههای احساسی سانحه سقوط هلیکوپتر فارغ شدهایم، میتوان نکاتی در باب مقوله «مقدسسازی» و «تقدسزدایی» مطرح کرد.
️به اعتقاد نویسنده مقدسسازی با اینکه می تواند یکی از لازمه های بِهزیستی جامعه باشد، در عین حال گاها منحط کننده جامعه مذهبی نیز هست؛ بر این اساس با دو نوع مقدسسازی مواجهیم: مقدس سازی ممدوح و مذموم!
️در مواجهه با نوع دوم از مقدسسازی که منجر به انحطاط جامعه می شود، باید به سمت «تقدس زدایی» رفت. چرا که اگر مقدس سازی یا شهید نامیدن افراد منجر به انسداد باب گفتگو در خصوص عملکرد آنها شده و مانع از بررسی شخصیتی و شناخت بیشتر آنها شود، این مقدس سازی، جز امری مذموم نیست.
️گذشته از آن، فرایند تبدیل امر بشری به امر قدسی، به شکل دستوری و دفعی مقدور نیست و این مهم نیازمند فرایند تدریجی در طی تاریخ است؛ بر این اساس، باید بین «دولت رئیسی» و «شخص رئیسی» تفاوتهایِ مهمی قائل شد اما امروزه با مقدسسازیهای بس عجیب و مذموم، راه گفتگو و نقد نسبت به این شهید عزیز کاملا سد شده است.
️عملکرد دولت آقای رئیسی در عین جهادی بودن و درد مردم داشتن، در حوزه اقتصاد و فرهنگ قابل دفاع نبود؛ می دانستیم دولت پر کار است، اما قابل دفاع بودن عملکرد دولت سیزدهم محل تأمل بود.
دولت رئیسی که نوعی پدرخواندگی نیز در آن مرسوم بود و انتخاب طیفی از مدیران نیز در راستای سهم خواهی آنها و تقسیم غنائم نیز رقم خورده بود، آنطور که باید قابل دفاع نبود، تا جایی که نتایج آخرین نظرسنجی های رسمی مرکز ایسپا که افول محبوبیت دولت ایشان از ۴۸٪ به ۱۹٪ را نشان می دهد، به صورت شهودی نیز قابل فهم بود.
️قسمت جالب ماجرا اینجاست که در راستای همین مقدسسازی مذموم، یکی میگوید: در طول زندگانیاش حتی یک مکروه نیز از وی ( شهید رئیسی) ندیده است و دیگری میگوید: امام عصر (عج) حین سقوط بالگرد شهید رئیسی، در آن مسیر مضطرب رفت و آمد میکرد!
️اما در سوی دیگر ماجرا، در همین ایام شهادت خادمین مردم، در خلال گروهی دوستانه در فضای مجازی که بحث از اجتهاد آقای رئیسی بود، در پاسخ سوالی از اجتهاد ایشان، فردی از دوستداران شدید شهید رئیسی، به شدت برافروخته شده و کسانی که این سوال را مطرح میکنند را «غرب گدا» خطاب کرده و نوشت: خداوند اخلاص میخرد، نه مدرک و سواد! فارغ از فرافکنی این پاسخ، مسئله در همین مقدسسازی مذموم نهفته است.
️آنچه به نظر می رسد این نحوه مواجهه و مقدسسازی، جایی در شریعت ناب محمدی نداشته بلکه همیشه بزرگان و علمای ما با این نحوه مقدس سازی به مبارزه برخاستهاند، که کمترین آن را در اعمال و رفتار امام خمینی(ره) میتوان به وضوح مشاهده کرد. ️
به هر روی، این مقدسسازی، در آخر جز به تهی کردن یک امر قدسی از معنا منجر نخواهد شد و رفته رفته، جایگاه استعلایی آن فروکاهیده و امر ملی نیز در ذیل آن فانی خواهد شد، لذا باید با این نوع مقدس سازی، به مخالفت و مبارزه برخاسته و طیف قلیل این فضا را بیدار نمود.