حجتالاسلام والمسلمین حسن روحانی در مراسم گرامیداشت هفته قوه قضاییه که امروز با حضور سران قوا برگزار شد، گفت: دستگاه قضا برای همه کشورها و نظامها اهمیت ویژهای دارد، اما برای نظام جمهوری اسلامی ایران ویژگی خاصی دارد. گزیده سخنان روحانی را در ادامه می خوانید: آن چیزی که مورد توقع و انتظار ویژه از […]
حجتالاسلام والمسلمین حسن روحانی در مراسم گرامیداشت هفته قوه قضاییه که امروز با حضور سران قوا برگزار شد، گفت: دستگاه قضا برای همه کشورها و نظامها اهمیت ویژهای دارد، اما برای نظام جمهوری اسلامی ایران ویژگی خاصی دارد.
گزیده سخنان روحانی را در ادامه می خوانید:
- آن چیزی که مورد توقع و انتظار ویژه از جمهوری اسلامی ایران است یک دستگاه قضای قوی کارآمد در دسترس همگان است.
- ما همواره بر اصل عدالت و به ویژه عدالت علوی تاکید کردهایم. امروز همه دنیا و نسل جوان ما داخل و خارج به دستگاه قضای جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک دستگاه قضای نمونه اسلامی و علوی چشم دوخته اند و از آن انتظارات بسیاربالایی دارند. قضایی که همه ملت، مردم، متظلمین و شاکیان را برابر ببیند و همچنین بین شیعه و سنی مسلمان و مسیحی این قوم و آن قوم، این جناح و آن جناح و این حزب و آن حزب کوچکترین تفاوتی قائل نباشد.
- یک فرد هر که میخواهد و دارای هر مرام و هر سمت سیاسی و گرایش هم که میخواهد باشد وقتی به خانه قضا مراجعه میکند آنجا خانه عدل و انصاف و برابری و اجرای حق و عدل است و مردم باید این موضوع را در مقام عمل ببینند و لمس کنند و افراد عمومی جامعه و جهان آن را پذیرا باشند.
- شرط اول توسعه وجود دستگاه قضای کارآمد در کشور است. یک روزی بود که جوامع، جوامع کوچکی بودند و مردم از نزدیک یکدیگر را میشناختند و معاملات به صورت ساده انجام می گرفت و اگر هم دعوایی رخ میداد ریش سفید محل آن را حل و فصل میکرد اما امروز شکل معاملات تغییر و جامعه گسترش پیدا کرده است و شرایطی به وجود آمده که شخص پول میدهد و کاغذی دریافت میکند تا یک سال بعد کالای مورد نظر خود را دریافت کند. در حالی که فرد و یا کالاهای مورد نظر خود را ندیده است و در واقع اعتمادش به قرار داد و یا همان کاغذ است.
- با دستگاه قضا است که مردم حیات و زندگی و حقوق مالکیت و آبرو و حیثیت و حتی حق آزادی بیان و آزادی اندیشه را برای خود میبینند و با پشتوانه این دستگاه است که این اطمینان در جامعه به وجود میآید. دیروز هر کس قدرت داشت حاکم بود و آن کسی که میتوانست با قدرت زور و پول دهان طرف مقابل را ببندد و حق حاکمیت او را زیر سوال ببرد و این در حالی است که در حکومت اسلامی به جای قوت و قدرت عدل وانصاف دستگاه قضا مینشیند.
- در جامعه اسلامی حاکم قدرت سیاسی و نظامی و مالی و هیچ یک از این ها نیست، بلکه حاکم در مسیر، حکم خدا و احکم الحاکمین واقعی عدل و داد و قانون است و این قاضی است که در اتاق قضاوت قانون و وجدان و خدای را میبیند و بر مبنای آن حکم صادر میکند.
- آیا مبارزه با فساد به غیر از هماهنگی قوا در کنار یکدیگر و به ویژه دستگاه قضایی امکان پذیر است؟ و آیا میتوان بدون دستگاه قضا با فساد مبارزه کرد؟ البته اولین قدم در زمینهی فساد پیشگیری است.
- سازمان بازرسی کشور میتواند یاریگر خوبی برای سلامت جامعه و دستگاه اجرایی ما باشد. ضمن این که اگر مقداری سختگیریها بیش از حد و باعث توقف مدیریت شد این درست نیست و باید به گونهای عمل کنیم که جرات را از مدیران جامعه نگیریم. امروز گاهی میبینیم در دستگاه اجرایی چه در بانکها و چه در بخشهای دیگر قدرت تصمیمگیری از مدیران سلب میشود. باید حواسمان جمع باشد که اینجا هم متعادل، عادلانه و حساب شده و علمی برخورد کنیم.
- دستگاه قضایی ما در همه زمینهها پیشرفت کرد اما در عین حال باید از تجربه دیگر کشورها استفاده کرد. و قوانین را با تهیه لوایح قضایی روز آمد کنیم.
- خوشبختانه عالمی فاضل و فرزانه همچون آیتالله آملی لاریجانی در صدر دستگاه قضا حضور دارند که با جهان و دنیا و شرایط و نوین کاملا آشنا هستند. لازم است تا لوایح و قوانین را برطرف کنیم و دستگاه قضایی ما باید برای همه شفاف باشد و حتی اگر قانون هم شفاف باشد لازم است تا رویههای قضایی ما نیز به صورت شفاف در اختیار مردم قرار بگیرد.
- کاملا این موضوع را میبینیم که ممکن است از یک قانون واحد تفسیرهای متعددی شود و قاضی در مقام صدور رای از قانون استنباط خاصی دارد. در این راستا اولا گاهی مقدمه حکم از خود حکم مهمتر است، در برخی از کشورها اساسا قضا بر مبنای رویههای قضایی است و بنابراین رویههای قضایی باید تدوین و منتشر شود تا همه مردم و بخشهای مختلف اقتصادی واجتماعی و سیاسی به خوبی حس کنند که قانون از دید قاضی چیست؟ باید این موضوع را در اختیار جامعه بگذاریم تا اعتماد مردم به دستگاه قضایی و آیندهشان بیشتر شود.
- این دستگاهی قضاست که میتواند به جامعه ما امید و نشاط بدهد و آینده را برایشان روشن کند. تا در زمینهی فعالیتهای مختلف اجتماعی و سیاسی و … سرزنده فعالت کند.
- ای کاش در همین دولت یازدهم با کمک دستگاه قضا جرایم سیاسی را احصاء و لایحه آن را تدوین کنیم تا روشن شود که جرم سیاسی و امنیتی چیست. این موضوع هم به نشاط سیاسی داخل جامعه ما میافزاید و هم وجهه ما را در دنیا بالاتر خواهد برد.
- باید این موضوع را مورد توجه خود قرار داد که امام علی (ع) چگونه با مخالفینی که دست به شمشیر نبردند، رفتار میکرد. آنها در این صورت از آزادیهای متنوعی برخوردار بودند در واقع رفتار امیرالمومنین با خوارج و مخالفین که تندترین زبانها را داشتند قابل توجه است و آیا ما میتوانیم در سیره پیامبر (ص) و امیرالمومنین (ع) به خوبی این تفکیک را انجام دهیم تا این که مردم در فعالیتهای سیاسی و اجتماعی و فرهنگی آیندهای روشن را پیش چشم خود ببینند.
- در ماههایی که گذشت همکاریهای بسیار خوبی بین قوا در زمینهی بنگاهها و ساماندهی مراکز غیر مجاز انجام دادیم و همچنین در مبارزه با فساد و بسیاری از زمینهها همکاریها خوب بوده است و ما میتوانیم در کنار هم، فضایی را ایجاد کنیم که در این فضا ملت ما به آیندهی کشورش بیش از گذشته امیدوار باشد.