در روزگاری که نه مراکز خرید لوکسی وجود داشت و نه برج های تجاری، هر شهری بازاری داشت که یکی از رکن های اصلی شهر به حساب میومد و به عنوان نهادی اقتصادی- اجتماعی و در واقع استخوان‌بندی شهر به شمار می رفت. جالبه که بدونین بازار واژه ای فارسی هست که ریشه اون توی […]

در روزگاری که نه مراکز خرید لوکسی وجود داشت و نه برج های تجاری، هر شهری بازاری داشت که یکی از رکن های اصلی شهر به حساب میومد و به عنوان نهادی اقتصادی- اجتماعی و در واقع استخوان‌بندی شهر به شمار می رفت. جالبه که بدونین بازار واژه ای فارسی هست که ریشه اون توی زبان پهلوی بهاچار به معنی مکان قیمت‌ هاست. مجموعه بازار در ایران از دوران ساسانیان در شهرهایی که رونق بازرگانی داشتن شکل گرفت که ما قشنگترین و تاریخی ترین بازارهای ایران رو به شما معرفی می کنیم.

بازار زنجان

تاریخچه ساخت این بازار که که طولانی ترین بازار ایران به حساب میاد به اوایل عصر قاجار یعنی بیشتر از دو قرن پیش بر می گرده. این بازار هم مثل سایر بازارهای سنتی ایران راسته‌های مخصوص به خودش رو داره که البته امروزه در حالت اولیه‌ ش کمی دخل و تصرف ایجاد شده. بازار زنجان ۸ راسته داره که شامل راسته زرگرها، کفاشها، بزازها، سراجها و چند راسته دیگه می شن.

بازار قم

یکی از زیباترین بازارهای ایران، بازار قم هست که بزرگترین سقف ضربی ایران رو داره و مردم قم به این نوع سقف ها طاق چشمه ای میگن. مجموعه بازار قم گنجینه‌های نفیس از آثار هنری و معماری سنتی  در خودش داره که قدمت معماری اون به دوران صفویه بر می‌گرده. این بازار در ابتدا به صورت خطی و به شکل یک پارچه ساخته شد و از میدان کهنه تا پل علیخانی ادامه داشت که تیمچه‌ها، سراها و… رو هم  در بر می‌گرفت اما حدود ۵۰ سال پیش به موازات توسعه شهر قم و به خاطر احداث خیابان‌های جدید، بازار به چند بخش تقسیم شد و قسمت‌هایی از اون برای همیشه از بین رفت.  در حال حاضر از بازار قدیم قم، دو بخش “بازار کهنه” و “بازار نو” به جا مونده که هر کدوم از اونا حدود یک کیلومتر طول دارن.

بازار نائین

بازار نائین یکی از قدیمی‌ترین بازارهای ایرانه که قدمتش به حدود ۸۰۰ سال پیش میرسه. این بازار در دوره‌های مختلف تاریخی شکل گرفته ولی مهم‌ترین بخش اون متعلق به دوره ایلخانی هست. طول این بازار حدود یک کیلومتره  و بیشتر از ۱۷۰ حجره و مغازه در اون  وجود داره که البته مدتیه از رونق افتاده و به حالت نیمه متروک در اومده. چیزی که در مورد این بازار جالبه نوع معماری در محلات، حسینیه‌ها و کوچه‌های فرعی و اصلی اونه.

بازار کرمانشاه

بازار سرپوشیده شهر کرمانشاه، بزرگ ‌ترین بازار سرپوشیده خاورمیانه ست که قدمتش به دوره قاجاریه بر میگرده و در زمان قدیم از اهمیت زیادی برخوردار بوده. عمده اهمیت این بازار به خاطر معاملات و مبادلات تجاری با کاروان های بازرگانی بوده که در طول شاهراه شرق به غرب تردد می کردن، به خصوص اینکه کرمانشاه از قدیم الایام در مسیر راههای تجاری مهم و خصوصا جاده ابریشم بوده. جالبه که بدونین این بازار یکی از مراکز اصلی تولید و ارائه گیوه ست که می تونه سوغات متفاوت و زیبایی باشه.

بازار قزوین

قزوین در اوایل دوره صفویه مدتی به عنوان پایتخت ایران مطرح بود و به همین دلیل در طی این مدت، آثار زیادی در اون ساخته شد که بازار قزوین یکی از اون آثاره. قدمت مجموعه بازار قزوین با معماری جالب و قدیمیش به یک هزار سال می رسه و با این که به دوره صفویه نسبت داده می شه  اما  قسمت اعظم بناهای کنونیش در دوران قاجار ساخته شده. مهم ترین فضاهای این بازار رو مسجدالنبی (مسجد شاه)، سرای سعد السلطنه، سرای وزیر، سرای حاج رضا، سرای رضوی (سرای شاه)، تیمچه های روباز و سرپوشیده از جمله درویش مهدی، حاج محمد تقی و راسته قیصریه تشکیل میدن که سرای سعد السلطنه با وسعتی در حدود ۵٫۲ هکتار، از بزرگ ‌ترین مراکز بازارهای سنتی ایران به حساب میاد.

بازار کاشان

این بازار یکی از پر رونق ترین و با شکوه ترین بازارای ایرانه و از مهمترین آثار تاریخی و دیدنی کاشان به حساب میاد. دوران اوج و رواج بازار کاشان مربوط به زمان صفویه و به خصوص دوران شاه عباس اول هست. توی این بازار علاوه بر راسته بازارهای اصلی مثل مسگرها، زرگرها، کفاش ها، بزازها و بازارچه های میانچال، ملک، ضرابخانه و رنگرزها، مساجد، بقاع، کاروانسراها، تیمچه ها، حمام ها و آب انبارهای متعدد و مختلفی وجود داره که هر کدومشون توی دوره خاصی ساخته شدن. اگه دوست داشته باشین حمام خان رو ببینین، باید بگم که این حمام هم توی «بازار کاشان» قرار داره.

بازار کرمان

بازار بزرگ کرمان یکی از بزرگترین مجموعه های تاریخی استانه که بیشتر از ۶۰ درصد از آثار تاریخی این شهر رو در خودش جای داده، طوریکه یکی از طولانی ترین راسته بازارها در کشور محسوب می‌شه و به خاطر برخی از ویژگی‌های منحصر به فردش دارای شهرت جهانیه. «بازار کرمان» شامل چند راسته ‌ست که هر قسمتش در زمان یکی‌ از حاکمان و فرمانروایان‌ این‌ شهر ساخته‌ شده. این راسته‌ها از غرب‌ به‌ شرق‌ عبارتند از: راسته‌ ارگ‌، راسته‌ گنجعلی‌خان‌، راسته‌ اختیاری‌، راسته‌ سرداری، راسته‌ وکیل‌، راسته‌عطاری‌، راسته‌ قدمگاه‌ و راسته‌ مظفری.

بازار وکیل

بازار وکیل شیراز یکی از مشهورترین بازارهای سنتی و تاریخی ایرانه و به فرمان کریم خان زند ساخته شده. مسیرهای توی این بازار همدیگه رو قطع می کنن یعنی یه رشته مغازه شمالی – جنوبی و یه رشته حجره شرقی‌– غربی داره. به همین دلیل درست وسط بازار یه چهار سو یا چهار سوق بلند با پنج تا در بزرگ و ۴ تا کاروانسرا هستش. عریض بودن مسیر بازار به علاوه معماری خیره کنندش و ایجاد امکانات تهویه طبیعی هوا با تاق‌های ضربی یه اثر تاریخی دوست داشتنی ساخته. در چهار سوق بازار وکیل، تاق ضربی خیلی بزرگ و مرتفعی روی یه هشتی بزرگ ساخته شده که از شاهکارهای معماری به شمار میره ، نکته جالب در مورد این تاق اینه که با این که بیشتر از دویست سال از عمر اون می‌گذره، اما کوچک ‌ترین شکافی بر نداشته.

بازار تبریز

بازار تبریز یکی از بزرگ ‌ترین و مهم‌ترین بازارهای سرپوشیده در سطح ایران و قاره آسیا به ‌شمار میاد. این بازار که بزرگ ‌ترین بازار سرپوشیده جهانه در مردادماه سال ۱۳۸۹ به عنوان اولین بازار جهان در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید. بازار تبریز از بازارچه‌ها، تیمچه‌ها، سراها و کاروانسراهای متعددی تشکیل شده و قدمتش به قرن چهارم هجری- قمری میرسه.

بازار اردبیل

بازار اردبیل یادگاری از دوره صفوی و قبل از اونه که در قرن هفتم و هشتم رونق زیادی داشت. مجموعه امروزی بازار، معرف آثاری از دوره صفویه و قاجاریه ست و از بازارچه‌ها، سراها و تیمچه‌هاى زیادی تشکیل شده که بازارچه خشکبارها و سراج حاج احمد، سراى وکیل، تیمچه زنجیرلى، سراى گلشن، سراى قیصریه، سراى حاج شکر، سراى جهودها، سراى حاج شیخ‌الاسلام و سراى حاج صادق مهمترین اونا هستن. مجموعه بازار با طاق‌هـای جناغی و گنبدهای ساده پوشیده شده روشنایی داخل بازار از طریق روزنه‌هـای تعبیه شده در پوشش‌هـای گنبدی تامین میشه.