وقتی نیروگاه تبریز آسمان آبی را از تبریزی‌ها می‌گیرد
وقتی نیروگاه تبریز آسمان آبی را از تبریزی‌ها می‌گیرد

امروزه آلودگی محیط زیست به ویژگی آلودگی هوا معضلی است که توجه تمام کشورها را به خود جلب کرده است و در این میان سهم شهرهای بزرگ و کلانشهرها که بخش اعظمی از صنایع را در خود جای داده‌اند به مراتب بیشتر است چون واحدهای صنعتی در آلودگی هوای شهرها دخالت دارند. شهر تبریز نیز […]

امروزه آلودگی محیط زیست به ویژگی آلودگی هوا معضلی است که توجه تمام کشورها را به خود جلب کرده است و در این میان سهم شهرهای بزرگ و کلانشهرها که بخش اعظمی از صنایع را در خود جای داده‌اند به مراتب بیشتر است چون واحدهای صنعتی در آلودگی هوای شهرها دخالت دارند.

شهر تبریز نیز که یک شهر صنعتی است از این معضل مستثنی‍‎‏‏ نیست و صنایع بزرگ سهم بزرگی در آلودگی کردن محیط زیست آن دارند. ولی آلودگی ناشی از فرایند تولید در صنایع مختلف منبع اصلی و مهم مواد آلوده کننده منتشره در اتمسفر را تشکیل می‌دهد. منواکسید کربن co ، گازهای آلی، اکسید های نیتروژن (No2  )، اکسید های سولفور (So2 )و ذرات دیگر از جمله مواد آلاینده ای هستند که توسط نیروگاه حرارتی وارد اتمسفر شده و هوا را آلوده می‌سازد.

با فرا رسیدن فصل زمستان و بروز پدیده وارونگی هوا در کلانشهرها شاهد افزایش شدید آلاینده‌ها در شهرها هستیم پدیده‌ای که در شهرهای بزرگ بیشتر خود را نشان می‌دهد و از این رو مسئولان امر هر چند به صورت مقطعی تلاش می‌کنند تا از میزان این آلایندگی کاسته و هوای بهتری برای تنفس شهروندان فراهم کنند، طرح‌هایی مانند برخورد شدیدتر با خودروهای دودزا، تعطیل کردن مدارس، زوج و فرد کردن تردد خودروها، ترغیب به استفاده مردم از وسائط نقلیه عمومی و افزایش عرضه بنزین‌هایی با استانداردهای زیست محیطی از جمله اقداماتی است که در این زمینه انجام می‌شود تا روسیاهی آلودگی هوای  زمستان بر ریه‌های مردم باقی نماند و کودکان و سالخوردگان و نیز افراد دارای مشکلات تنفسی راهشان به بیمارستان نیفتد.

اما در این میان اتفاق جالب‌تری در تبریز رخ می‌دهد و آن افزایش آلودگی هوای شهر در فصل زمستان نه به دست مردم و طبیعت که به دست مسئولان امر در یک نیروگاه حرارتی در غرب تبریز است نیروگاهی که گویا یک پارادوکس و دوراهی در فعال و خاموش ماندن گیر کرده، از یک طرف سوخت گاز برای راه فعالیت‌ش در فصل زمستان نیست و باید از مازوت استفاده کند و از طرف دیگر عدم فعالیتش مشکل کمبود برق ایجاد می‌کند.

یروگاه گازی و حرارتی تبریز که در قسمت جنوب غربی این شهر و در فاصله ۱۵ کیلومتری جاده تبریز – آذرشهر واقع شده است به جای استفاده از گاز طبیعی به عنوان سوخت مصرفی از مازوت که توسط خط لوله‌ای از پالایشگاه تبریز تامین می‌شود، استفاده می‌کند.

چند وقتی است که افزایش استفاده از سوخت مازوت به جای گاز در نیروگاه حرارتی تبریز، باعث بالا رفتن آلودگی هوا شده تا دوباره این نیروگاه به تنهایی مسئولیت بخش عمده افزایش آلودگی هوای شهرهای جنوبی استان همچون تبریز، اسکو، خسروشهر، ایلخچی و آذرشهر را داشته باشد.

مسئولان امر از تهدید زیست محیطی نیروگاه حرارتی تبریز آگاهی دارند

نگاهی به اظهار نظرهای متولیان امر استان  آذربایجان‌شرقی در گذشته نه چندان دور نشان می‌دهد که مسئولان امر از این تهدید زیست محیطی آگاه بوده‌اند اما گویا قرار نیست چاره‌ای عملی اندیشیده شود.

علیرضا نوین، شهردار سابق  تبریز در آخرین نشست خبری خود با تاکید بر رعایت مسائل زیست محیطی  در این شهر اظهار کرد: آلودگی هوای تبریز جدی است اما برخی آقایان منکر این مسئله بوده و آن را پنهان می‌کنند.

وی افزود: متاسفانه در حال حاضر نیروگاه حرارتی تبریز به علت کمبود گازو با مازوت تغذیه می‌شود که این امر بر آلودگی هوای این شهر افزوده است.

نوین گفت: وزش غرب به شرق باد در تبریز سبب شده تا گاز حاصل از این نیروگاه و صنایع دیگر به داخل شهر سرازیر شود.

احتمال تعطیلی نیروگاه حرارتی تبریز

بیوک رئیسی، مدیر‌کل  سابق حفاظت محیط زیست آذربایجان‌شرقی نیز  در آخرین نشست خبری خود در پاسخ به سوال یکی از خبرنگاران در مورد افزایش آلودگی هوای تبریز و سهم صنایع بزرگ غرب این شهر تاکید کرده بود توجه به استانداردهای زیست محیطی و الزام این صنایع به نصب فیلترهای لازم برای کاهش آلودگی هوا مورد توجه قرار دارد.

مدیر‌کل حفاظت محیط زیست آذربایجان‌شرقی همچنین با اشاره به افزایش آلودگی کلان شهر تبریز از یک سوء و نیز پایداری جوی از سوی دیگر و افزوده شده آلایندگی نیروگاه حرارتی تبریز به واسطه استفاده از سوخت مازوت اظهار داشت: هشدارهای لازم داده شده و در صورت تداوم احتمال تعطیلی نیروگاه حرارتی در غرب تبریز نیز امکان دارد.

امری که هیچگاه محقق نشد و تا امروز این نیروگاه به فعالیت خود ادامه می‌دهد.

نصب فیلتر مشکل را برطرف می‌کند

محمد اشرف‌نیا، معاون سابق استاندار آذربایجان شرقی راه حل را نیز در نصب فیلترهای هوا می‌دانست راه حلی که نه در آن زمان و نه در حال حاضر به کار گرفته نشد.

وی  در توجیه آلاینده بودن این صنعت خصوصا در غرب تبریز اظهار کرد ه بود : برای حل آلاینده بودن راه حل های بهتری به جای برچیدن صنایع است و در حال حاضر نیز برخی صنایع بزرگ در داخل شهرها قرار دارد اما مسائل آلاینده بودن آنها با نصب فیلترهای ویژه حل شده است.

اما اظهار نظرهای مسئولان فعلی نیز گویا از تداوم فعالیت نیروگاه حرارتی تبریز خبر می دهد و مشکلات تنفسی که مردم باید متحمل شوند.

مکاتبات کاغذی دیر هنگام برای مشکلی اضطراری

مدیرکل حفاظت محیط زیست آذربایجان‌شرقی با تاکید بر اینکه وجود مقادیر زیادی از آلاینده ها در خروجی نیروگاه در هرشبانه روز باعث آلودگی و تاثیرات زیست محیطی می‌شود، گفت: موضوع تشدید آلودگی هوا توسط آلاینده‌های نیروگاه و اختصاص گاز طبیعی به این واحدها چندوقتی است که دردست پیگیری است .

وی گفت:  برای همین با شرکت گاز استان، استانداری و وزرای نفت و نیرو مکاتباتی انجام داده‌ایم تا گاز طبیعی به این واحدها اختصاص یابد ، موضوعی که با توجه به افزایش برودت هوا در روزهای آینده و افزایش استفاده از گاز سرانجامش معلوم است.

حمید قاسمی  از عدم استفاده از سیستم مهارکننده آلاینده‌ها در خروجی نیروگاه انتقاد کرد و گفت: آلاینده‌های مونوکسید گوگرد این نیروگاه باعث تشدید آلاینده‌ها در هوا شده است و این ترکیبات به همراه خاکستر و گوگرد بدون هیچ گونه مانعی به فضای بیرون از نیروگاه منتشر می‌شود.

مدیرکل حفاظت محیط زیست آذربایجان‌شرقی با بیان اینکه این نیروگاه از سوخت مازوت به جای گاز استفاده می‌کند، گفت: درصورت استفاده از گاز طبیعی به جای مازوت و همچنین استفاده از سیستم‌های فیلتر آلودگی متناسب با خروجی این مشکل برطرف می‌شود.

گاز بیشتری  به نیروگاه اختصاص داده ایم

در حالی که  مسئولان نیروگاه حرارتی تبریز به صورت مکرر  در پاسخ به اخطارها درباره استفاده از گاز به جای مازوت گفته‌اند که ما حاضریم گاز بدهند تا همیشه از گاز استفاده کنیم، مازوت به تاسیسات نیروگاه هم آسیب می رساند اما ولی الله دینی مدیرعامل شرکت گاز استان نیز طی ماه های گذشته از افزایش میزان گاز تحویلی به نیروگاه‌های استان خبر داد و گفت: که گاز مصرفی نیروگاه‌ها در شش ماه نخست امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل ۲٫۵ برابر شده است و میزان گاز تحویلی به این نیروگاه‌ها از رقم ۱۹۶ میلیون مترمکعب به بیش از ۵۱۰ میلیون مترمکعب رسیده است.

با این حال  ریشه این تناقض مشخص نیست که چرا مسئولان نیروگاه‌ها همچنان بر استفاده از مازوت تاکید دارند و آیا واقعا گازی برای استفاده در اختیار ندارند هر چند که مدیرعامل شرکت گاز استان نیز بارها از کمبود گاز صحبه به میان آورده و حتی روز گذشته نیز مانور مقابله با افت احتمالی کمبود فشار گاز در مرند اجرا شد.

فرماندار تبریز نیز در حالی  بر لزوم استفاده نیروگاه حرارتی تبریز از گاز طبیعی تاکید کرده است که این مشکل چندین سال است گریبانگیر این شهر است و تاکیدهای پی در پی بدون پشتوانه عملی چاره ریه های متورم و سرطان‌های ریه احتمالی شهروندان بی‌گناه تبریز خصوصا در غرب شر نیست.

رحیم شهرتی‌فر  علاوه بر انسان‌ها درختان را نیز قربانیان آلودگی هوا دانسته و گفت: متاسفانه در برخی مناطق تبریز، آلودگی هوا باعث خشک شدن شاخ و برگ درختان شده است که ممکن است این امر ناشی از تصاعد گازهای مضر توسط نیروگاه باشد.

فرماندار تبریز  با اشاره به اینکه متاسفانه به‌ دلیل عدم استفاده نیروگاه تبریز از گاز طبیعی، سرمایه‌گذاری در تولید گاز طبیعی در سال‌های قبل به‌خصوص در فصل زمستان ممکن نشده است، افزود: باید تلاش شود سهم بیشتری از گاز طبیعی به نیروگاه حرارتی تبریز اختصاص یابد.

به هر روی  حل مشکل وارونگی هوا در تبریز بر خلاف سایر کلانشهرها که بیشتر همت و اراده مردمی را طلب می‌کند در دست متولیان اداره شهر و استان قرار دارد و نمیتوان همه ساله در فصل زمستان با بایدها و نبایدها و اخطارها تقصیرها را متوجه ارگان و مسئولان دیگر کردو با مکاتباتی زمان بر زمستان را به سر رساند تا سال دیگر و روزهای آلوده دیگر و اگر مسئولان امر  چند هفته‌ای در روزهای سرد زمستان  ساکن غرب  تبریز شوند و با آلودگی عجیب این منطقه روبه‌رو شوند دامنه فعالیت خود را از مکاتبات و اظهار نظرها کمی فراتر بگذارند و اقدامی عملی کنند ، اقدماتی نه برای امسال اما شاید برای زمستان سال آینده مثمر ثمر باشد.

تبریز رکورد آلوده ترین شهر کشور را زد

رئیس مجمع نمایندگان استان آذربایجان‌شرقی، با انتقاد از آلودگی بیش از حد هوای تبریز در نتیجه فعالیت نیروگاه این شهر با سوخت مازوت، گفت: تبریز در حال حاضر رکوردار آلوده‌ترین شهر کشور است.

میرهادی قره سیدرومیانی با انتقاد از آلودگی بیش از حد هوای تبریز در نتیجه فعالیت نیروگاه این شهر با سوخت مازوت، گفت: خواسته ما از دولت که بارها نیز مطرح کردیم ضرورت تسریع در خروج این نیروگاه از شهر و یا جایگزینی سوخت پاک با مازوت برای فعالیت این نیروگاه بوده است.

نماینده مردم تبریز، آذرشهر و اسکو در مجلس شورای اسلامی، با تاکید بر اینکه بسیاری از روستاهای اطراف نیروگاه تبریز از آلودگی ناشی از فعالیت آن در رنج هستند، افزود: مسئولان باید بدانند سلامت مردم از هر فعالیت سودزایی مهم تر است.

این نماینده مردم در مجلس نهم، با بیان اینکه شهر تبریز و شهرستان آذرشهر بیشترین آلودگی را در نتیجه فعالیت نیروگاه تبریز متحمل شده است، تصریح کرد: دولت باید هر چه سریع‌تر با در نظر گرفتن بسته‌های حمایتی از مردم در معرض آلودگی این نیروگاه حمایت کند.

وی افزود: خواسته ما از دولت برنامه ریزی اساسی برای انتقال نیروگاه تبریز به بیرون از شهر بوده که با وجود پیگیری‌های بی‌شمار تاکنون این مهم محقق نشده است.

این نماینده مردم در مجلس نهم، با بیان اینکه نیروگاه تبریز فاصله استاندارد در قرار گرفتن از محیط شهری را رعایت نکرده است، گفت: تنها کاری که از دست ما در این زمینه بر می آید این است که با توزیع شیر و بسته های بهداشتی در مدارس در معرض آلودگی هوا صدمات حاصله را در مدارس و دانش آموزان کم کنیم.

وی افزود: علاوه بر نقش داشتن نیروگاه تبریز در آلودگی شهر تبریز برخی سوخت‌های غیراستاندارد نیز موثر هستند که با توجه دولت به این مهم در ماه های اخیر و پیگیری‌های ما روند استانداردسازی سوخت در حال رعایت است.

رئیس مجمع نمایندگان استان آذربایجان‌شرقی در مجلس شورای اسلامی گفت: در حال حاضر شهر تبریز آلوده‌ترین شهر کشور به شمار می رود از این رو دولت باید با در پیش گرفتن راه حلی نسبت به بهبود هوا اقدام کند.

گزارش تسنیم حاکی است، اگر روزگاری آسمان کبود و گرفته زمستانی نشانه انتظار برای بارش برف و باران بود این روزها هر صبح که چشم‌مان به آسمان تیره مه گرفته می‌افتد، سمفونی تکراری ِ هوای آلوده و وضعیت هشدار با قهوه‌ای رنگی‌هایش دهن‌کجی می‌کند.

این روزها آنقدر از علل آلودگی‌ها و راهکارها و کارهای کارشناسی شده برای رسیدن به آسمان ِ یک دست آبی حرف‌ها زده‌اند و شنیده‌ایم که دیگر هر شهروند عادی هم می‌تواند به راحتی این غبارها را تحلیل و کارشناسی کند.

ولی کمی که به عقب برگردیم یادمان می‌آید که تبریز ما از اول این طور نبود. باغ شهر بود و به سرسبزی و درختان پر هیبتش شهره. آن روزها که هنوز درخت‌ها جای برج‌ها و ساختمان‌ها را تنگ نکرده بودند و آدم‌ها برای نفس کشیدن جای دوری نمی‌رفتند. بعدها که برج‌ها اولویت پیدا کردند، درخت‌ها از ریشه زده شدند و دیگر نه تبریز نفس کشید و نه شهروندانش.

کمان نقد مسئولان شهری ولی به هر سو تاب بر می‌دارد. شهرداری از صنایع شاکی می شود و محیط زیست از نظام مهندسی و در نهایت همه با هم به دود و آلودگی خودروها اعتراض می‌کنند و این چرخه همینطور حول حرف‌ها دور می‌زند.