وزارت خارجه معتقد است اظهارات منتشرشده از ظریف در جلسه کمیسیون امنیت ملی محرمانه بوده و انتشار آن گرا دادن به آمریکا و گناه آن بر عهده نماینده منتشرکننده است. اما باور دیگر وزارت خارجه، آن است که لفظ “اشتباه” توسط ظریف در مورد کلیت برجام به کار نرفته بلکه به زبان ساده، درباره این […]
وزارت خارجه معتقد است اظهارات منتشرشده از ظریف در جلسه کمیسیون امنیت ملی محرمانه بوده و انتشار آن گرا دادن به آمریکا و گناه آن بر عهده نماینده منتشرکننده است.
اما باور دیگر وزارت خارجه، آن است که لفظ “اشتباه” توسط ظریف در مورد کلیت برجام به کار نرفته بلکه به زبان ساده، درباره این موضوع است که برای جلوگیری از اتفاقاتی مانند تمدید تحریم های ده ساله، به جای تعهد کتبی، تعهد شفاهی از طرف مقابل گرفته شده.
با این وجود، به نظر می رسد اشتباه وزارت خارجه تنها به این اعتماد به قول شفاهی محدود نمی شود. چرا که همین حالا هم که قرار است با دستور حسن روحانی، ماجرای نقض برجام توسط آمریکا، از سوی وزارت خارجه پیگیری حقوقی شود، احتمالا نتیجه خاصی عاید کشور نخواهد شد و حتی خطر نتیجه منفی هم وجود دارد.
بر اساس برجام، چند مرجع به عنوان نهادهای حل‌کننده اختلافات تعیین شده اند. کمیسیون مشترک، کارگروه حل اختلاف رفع تحریم‌ها، هیئت وزیران طرفین برجام و شورای امنیت نهادهایی هستند که برای حل و فصل اختلافات تعیین شده‌اند.
بنابراین تشکیل کمیسیون مشترک نخستین مرحله از پیگیری‌های حقوقی ایران در خصوص موضوع نقض برجام خواهد بود که قرار است ۲۱ دی ماه عملی شود. این کمیسیون از نمایندگان ۱+۵ و نمایندگان ایران و اتحادیه اروپا تشکیل شده. نماینده اتحادیه اروپا دبیر کمیسیون بوده و برخی امور اجرایی را بر عهده خواهد داشت.
اگر این کمیسیون نتیجه لازم را از شکایت شاکی نگیرد، موضوع به وزیران امور خارجه ارجاع می شود. وزیران ۱۵ روز وقت خواهند داشت تا موضوع را فیصله دهند، مگر اینکه این زمان با اجماع تمدید شود. پس از بررسی موضوع در سطح وزیران، ایران می‌تواند درخواست کند که موضوع توسط یک هیئت مشورتی متشکل از سه عضو دو نفر از جانب دو طرف درگیر و یک نفر مستقل، بررسی شود. هیئت مشورتی باید نظریه غیر‌الزام‌آوری را در خصوص موضوع پایبندی ظرف ۱۵ روز ارائه کند.
چنانچه متعاقب این فرآیند ۳۰ روزه موضوع فیصله نیابد، کمیسیون مشترک در کمتر از پنج روز نظریه هیئت مشورتی را با هدف فیصله موضوع بررسی خواهد کرد. چنانچه موضوع همچنان به نحو مورد رضایت طرف شاکی پایان نیابد، آنگاه موضوع به شورای امنیت سازمان ملل متحد ابلاغ می شود.
در این صورت، شورای امنیت پس از بررسی ماجرا، درباره “ادامه لغو تحریم ها” رای گیری خواهد کرد که طبیعتا به واسطه حق وتوی ۵ عضو گروه ۵+۱، نه تنها ایران هیچ دستاویزی برای پیروزی در این نبرد ندارد، بلکه کلیت لغو تحریم ها نیز به خطر خواهد افتاد. حال باید قضاوت کرد که مطابق ادعای وزارت خارجه، آیا تنها اشتباه تیم مذاکره کننده، اعتماد به یک قول شفاهی بود یا در آنچه مکتوب شده نیز اشتباهاتی وجود دارد؟
صراط
