طبق گزارش سالانه موسسه «هنلی و شرکا» که بعنوان شاخص اعتبارسنجی گذرنامه‌ کشورهای جهان منتشر می‌شود، پاسپورت ایرانی که در سال ۲۰۱۳ میلادی جایگاه ۸۶ را به خود اختصاص داده بود، امسال با قرار گرفتن در جایگاه ۹۸ از اعتبارش کاسته شده است. به گزارش فارس، موسسه «هنلی و شرکا» (Henley & Partners) هر ساله […]

طبق گزارش سالانه موسسه «هنلی و شرکا» که بعنوان شاخص اعتبارسنجی گذرنامه‌ کشورهای جهان منتشر می‌شود، پاسپورت ایرانی که در سال ۲۰۱۳ میلادی جایگاه ۸۶ را به خود اختصاص داده بود، امسال با قرار گرفتن در جایگاه ۹۸ از اعتبارش کاسته شده است.

به گزارش فارس، موسسه «هنلی و شرکا» (Henley & Partners) هر ساله گزارشی تحت عنوان «شاخص محدودیت‌های ویزا» منتشر می‌کند. این گزارش در واقع شاخصی از رتبه‌بندی جهانی کشورها بر اساس امتیازاتی است که شهروندان هر کشور بنا به اعتبار گذرنامه کشورشان می‌توانند از آن در سفر به کشور‌های خارجی برخوردار باشند. این موسسه بیش از یک دهه است که با تحلیل و بررسی قوانین و مقررات ویزا در سطح جهان به ارائه شاخص رتبه‌بندی کشورها و مناطق مختلف جهان بر اساس فهرست کشورهایی که اتباع آنها می‌توانند بدون ویزا به آن کشورها سفر کنند می‌پردازد. این گزارش هر ساله از سال ۲۰۰۶ تاکنون منتشر شده است.

این گزارش هر سال با همکاری «انجمن بین‌المللی حمل و نقل هوایی» (IATA) منتشر می‌شود که بزرگترین بانک اطلاعاتی مربوط به سفرها در جهان را در اختیار دارد. به طور کلی رتبه‌بندی کشورها در این شاخص بر اساس مجموع کشورهای دیگری است که شهروندانشان می‌توانند بدون ویزا به آنها سفر کنند.

روشی که این موسسه برای تهیه این گزارش استفاده می‌کند به این ترتیب است که در مجموع ۲۱۹ کشور و منطقه را به عنوان مقصد سفر خارجی تعریف می‌کند. در مجموع هر کشور می‌تواند در نهایت ۲۱۸ امتیاز کسب کند. با بررسی مقررات صدور ویزای هر یک از این کشورها و مناطق، مشخص می‌شود که از این میان برخی نیز به کلی قوانین و محدودیت‌های صدور ویزا تعریف نکرده‌اند به همین دلیل آنها را اصلا به عنوان مقصد به حساب نمی‌آورد. سپس شرایط اتباع هر کشور به صورت مجزا برای سفر به مقصدهای موجود در کل جهان بررسی می‌شود و بر همین اساس تبعه هر کشور خاص که مورد بررسی است اگر بتواند به هر یک از مقصدهای تعریف شده، بدون نیاز به دریافت ویزا سفر کند، یک امتیاز کسب می‌کند که به این ترتیب پس از رتبه بندی بر اساس مجموع امتیازات کسب شده، ارزش و جایگاه پاسپورت هر کشور در این شاخص مشخص می‌شود.

در گزارش سال ۲۰۱۶ این موسسه به ترتیب، آلمان و سوئد به ترتیب با دسترسی بدون ویزا به ۱۷۷ و ۱۷۶ کشور و منطقه جهان، در جایگاه اول و دوم، فنلاند، فرانسه، ایتالیا، اسپانیا و انگلستان در رتبه سوم، بلژیک، دانمارک، هلند و آمریکا در رتبه چهارم، اتریش، ژاپن و سنگاپور در جایگاه پنجم، کانادا، ایرلند، لوگزامبورگ، نروژ، پرتغال، کره جنوبی و سوئیس در رتبه ششم، یونان و نیوزیلند در جایگاه هفتم، استرالیا در رتبه هشتم، مالتا نهم و جمهوری چک، مجارستان و ایسلند به صورت مشترک در جایگاه دهم قرار گرفته‌اند. در گزارش سال ۲۰۱۶ این موسسه، ایران در جایگاه نود و هشتم قرار گرفته‌ است؛ پایینتر از کشورهایی چون میانمار، کره شمالی، بنگلادش، سریلانکا و حتی سودان جنوبی. کشورهای لیبی، سوریه، سومالی، عراق، پاکستان و افغانستان نیز در رتبه‌های ۱۰۰ تا صد و چهارم این شاخص قرار گرفته‌اند.

در رتبه‌بندی سال ۲۰۱۶ این موسسه، ایران در جایگاه ۹۸ قرار گرفته است و این در حالی است که در آغاز دوران ریاست‌جمهوری «حسن روحانی» یعنی سال ۲۰۱۳، رتبه ایران در بررسی‌های این موسسه، ۸۶ بود که به مفهوم تنزل ۱۲ پله‌ای اعتبار گذرنامه ایرانی است. حسن روحانی در شعارهای انتخاباتیش به صراحت از «بازگرداندن اعتبار به گذرنامه ایرانی» سخن گفته بود.

آقای روحانی در خردادماه ۱۳۹۲ و در کشاکش رقابت‌های انتخاباتی، با شرکت در برنامه «انتخاب ایرانی» که در شبکه جهانی جام‌جم با موضوع پاسخ به سوالات ایرانیان خارج از کشور پخش می‌شد، اظهار داشت: «در واقع همه سوالات به سیاست خارجی بازمی‌گردد. باید بدانید که ارزش پاسپورت علامت نوع رابطه ما با دنیاست؛ اگر روابط ما با کشوری، قاره‌ای یا کل جهان صمیمی و بر مبنای احترام متقابل و منافع متقابل، روابط گرمی شد، آن‌وقت شهروند ایرانی در آن کشور جایگاه دیگری پیدا می‌کند، در آن صورت چهره ایرانی را که می‌بینند، به عنوان چهره دوست نگاه می‌کنند و پاسپورت هم جایگاه خود را پیدا می‌کند.»

وی همچنین تصریح کرده بود: «می‌خواهم به همه هموطنان در سراسر جهان اعلام کنم که در دولت تدبیر و امید برای زبان فارسی تلاش ویژه خواهم کرد و گسترش این زبان مخصوصا برای نسل سوم و چهارم ایرانیان خارج از کشور از برنامه‌های من است و به همه هموطنان قول خواهم داد که بزرگان و افتخارات ایران را و میراث فرهنگی ایران و بزرگانی که برخی همسایگان در حال تصاحب آنها هستند را این افتخارات که جزو تاریخ و فرهنگ ماست را برمی‌گردانم و قول می‌دهم که اعتبار و  احترام را به پاسپورت ایرانی برگردانم.» (اینجا)

رتبه ایران در سال ۲۰۱۶ در حالی در مقایسه با سال ۲۰۱۳، این میزان (۱۲ پله) سقوط کرده است که با اجرای توافق هسته‌ای ایران و ۱+۵ (آمریکا، انگلیس، فرانسه، روسیه، چین بعلاوه آلمان)، «بر روی کاغذ»، بسیاری از تحریم‌های مرتبط با برنامه هسته‌ای ایران رفع شده است.