کودتای نافرجام در ترکیه در حالی به پایان رسید که کودتاگران در ابتدا دو پل رابط بین بخش های آسیایی و اروپایی استانبول را بستند. هواپیماهای جنگی بر فراز آنکارا به پرواز درآمده و دیوار صوتی را شکستند. در گام بعدی کودتاگران در سراسر ترکیه اعلام حکومت نظامی کرده، شبکه های اجتماعی را فیلتر نموده […]
کودتای نافرجام در ترکیه در حالی به پایان رسید که کودتاگران در ابتدا دو پل رابط بین بخش های آسیایی و اروپایی استانبول را بستند. هواپیماهای جنگی بر فراز آنکارا به پرواز درآمده و دیوار صوتی را شکستند. در گام بعدی کودتاگران در سراسر ترکیه اعلام حکومت نظامی کرده، شبکه های اجتماعی را فیلتر نموده و فرودگاه استانبول را به کنترل درآوردند. سپس نظامیان ارتش وارد خیابانهای آنکارا شده و برخی از مقامات دولتی از جمله فرمانده کل ارتش را بازداشت و به نقطه نامعلومی انتقال دادند. در نهایت هواپیماهای جنگی ساختمان میت را بمباران کرده و هلی کوپترهای نظامی هم تجمع گران مخالف کودتا را زیر رگبار گلوله بستند . این کودتا به دنبال هجوم طرفداران رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه، که با درخواست وی صورت گرفت، بعد از چند ساعت ناکام ماند.
بعد از این تحول تحلیل گران حوزه ترکیه تحلیل های متفاوتی در مورد این رویداد ارائه نمودند. برخی از تحلیل گران از وقوع یک کودتای واقعی در ترکیه خبر دادند که به دلیل عدم مدیریت مناسب روند کودتا توسط کودتاگران به شکست انجامیده است. ولی نگارنده معتقد است که این رویداد به نمایش و بازی سیاسی دولت ترکیه شبیه است تا یک کودتای واقعی .اگر یک کودتای واقعی در ترکیه صورت می گرفت به لحاظ ویژگی ارتش ترکیه تمام بخش های ارتش و ژاندارمری ترکیه درگیر این کودتا می شدند ولی در این رویداد فقط بخش اندکی از ارتش ترکیه درگیر شده اند. دولت ترکیه که به دلیل شکست سیاست های خارجی اش قصد تغییرات عمده در این حوزه را دارد، برای منحرف کردن افکار عمومی این کشور دست به این بازی زده است.
بعد از سقوط هواپیمای جنگی روسیه توسط ارتش ترکیه، آنکارا اعلام کرد که عمدا این هواپیما را مورد هدف قرار داده است و از مسکو عذرخواهی نخواهد نمود. تنش در روابط آنکارا و مسکو باعث آسیب های اقتصادی به ترکیه شد و در نهایت رجب طیب اردوغان مجبور به عذرخواهی از مسکو گردید. از سوی دیگر بعد از حمله نیروهای صهیونیست به کشتی کمک های مردمی به غزه ، آنکارا سطح روابط خویش با تل آویو را کاهش داد. در بحبوحه تنش در روابط آنکارا و مسکو مقامات ترکیه به این فکر افتادند که اگر روسیه میزان گاز صادراتی به ترکیه را قطع کند، ترکیه با بحران انرژی روبرو خواهد شد و بنابراین باب مذاکره با صهیونیست ها را باز کردند تا اگر روزی روسیه صادرات گاز خود به ترکیه را قطع کرد از اسرائیل گاز خریداری نمایند و ثانیا از طریق خط لوله گاز آذربایجان گاز اسرائیل را به اروپا صادر نموده و بابت ترانزیت کسب درآمد نمایند.
علاوه بر این با روی کار آمدن دولت جدید ترکیه آنکارا اعلام کرد که در روابط خویش با سوریه و مصر تجدید نظر خواهد کرد .حال دولت آنکارا که درصدد تغییرات عمده در سیاست خارجی خویش است، می داند که افکار عمومی ترکیه از این دولت خواهند پرسید چرا با اتخاذ سیاست های اشتباه به ترکیه ضربه زده است. دولت ترکیه و شخص اردوغان با اجرای این شوی سیاسی در پی انحراف افکار عمومی ترکیه از اشتباهات این دولت به سوی کودتای نمایشی بوده است. اما نکته ای که باید به آن اشاره کرد این است حزب عدالت و توسعه از اجرای چنین برنامه هایی ابا ندارد.
بعد از برگزاری انتخابات پارلمانی در ترکیه در ژوئن سال گذشته که به نتایج غیر قابل باور برای حزب کردی دموکراتیک خلق ها به منجر شد و آراء حزب عدالت و توسعه برای تشکیل دولت واحد به حد نصاب نرسید و این حزب برای پیروزی در انتخابات فضای ترکیه را با طراحی انفجارات ناامن ساخت تا کردها را عامل این اقدامات تروریستی جلوه دهد و از سوی دیگر توسعه و امنیت ترکیه را به حضور عدالت و توسعه گره بزند.
بعد از برگزاری مجدد انتخابات آرای حزب کردها به شدت کاهش پیدا کرد و حزب عدالت و توسعه به پیروزی رسید . نهایتا اینکه بعد از اجرای این شوی سیاسی سرکوب مخالفان سیاسی دولت که در طی سالهای اخیر شدت یافته بود و نیز سیاست های جدید خارجی ترکیه از سوی مردم پذیرفته خواهد شد و از سوی دیگر ارتش ترکیه که در ساختارهای ترکیه نفوذ زیادی داشت، مجبور خواهد شد تا خود را با دولت ترکیه هماهنگ سازد. علاوه بر این احتمال تغییر سیستم حکومتی ترکیه از پارلمانی به ریاستی که مدنظر اردوغان است افزایش خواهد یافت.
علی حیدری منور
