تغییرات در حس بویایی ممکن از نشانۀ مشکلات سلامتی باشد. حس بویایی ممکن به چند شکل دچار مشکل شود: برخی بوهایی را حس می‌کنند که وجود ندارد (فانتوسمیا)، برخی دیگر احساس می‌کنند که بوهایی که قبلا برایشان لذتبخش بود دیگر برایشان گیرایی ندارد (پاروسمیا). اما اغلب مشکل به کاهش قدرت حس بویایی (هیپوسمیا) یا از […]

تغییرات در حس بویایی ممکن از نشانۀ مشکلات سلامتی باشد. حس بویایی ممکن به چند شکل دچار مشکل شود: برخی بوهایی را حس می‌کنند که وجود ندارد (فانتوسمیا)، برخی دیگر احساس می‌کنند که بوهایی که قبلا برایشان لذتبخش بود دیگر برایشان گیرایی ندارد (پاروسمیا). اما اغلب مشکل به کاهش قدرت حس بویایی (هیپوسمیا) یا از دست رفتن کامل آن (آنوسمیا) برمی‌گردد.
در صورت دچار شدن به هر یک از اینها، چنانچه موقتی نباشند، لازم است که پزشک مراجعه کنید. مشکلات مربوط به بویایی در بسیاری از اختلالات جسمی خود را نشان می‌دهند و معمولاً از جمله اولین نشانه‌های پیشرفت بیماری‌ها هستند.
در زیر آنچه را که باید در این باره بدانید، می‌خوانید:
آلزایمر
محققان دانشگاه فلوریدا، با استفاده کرۀ بادام زمینی، حس بویایی سوراخ بینی چپ و راست بینی شرکت کنندگان در تحقیق را مقایسه کردند و به این نتیجه رسیدند که کسانی نمی‌توانستند به سوراخ بینی چپ خود به خوبی بوها را متوجه شوند، احتمال بیشتری داشت که در مراحل اولیۀ ابتلا به آلزایمر باشند.
کاهش حس بویایی یکی از زودهنگامترین نشانه‌های ابتلا به بیماری آلزایمر است.
پارکینسون
برای داشتن بویایی مناسب، بینی و مغز شما باید با هم همکاری کنند. در بالای بینی شما نورونهای حسی واقع شده‌اند و هرگاه رایحۀ چیزی به بینی شما می‌رسد این نورون یک پیام به مغز می‌فرستند و سپس مغز بو را شناسایی می‌کند. بنابراین اگر بوی غذاها را به خوبی تشخیص نمی‌دهید و یا دود اگزور ماشین اذیتتان نمی‌کند، ممکن است اتفاقاتی در مغزتان در حال رخ دادن باشند. پارکینسون نیز همچون آلزایمر، بیماری زوال مغز است و به همین دلیل عجیب نیست که بویایی را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
فشار خون بالا
عوامل بسیاری می‌توانند در بالا بردن فشار خون نقش داشته باشند و حتماً می‌دانید که خوردن نمک زیاد هم یکی از این عوامل است. اگرچه هر کسی ممکن است در خوردن نمک زیاده‌روی کند، اما اگر حس بویاییتان دچار کاهش و افول شده باشد، احتمال اینکه بیشتر دست به نمکدان شوید در کل بالاتر می‌رود. آلن هرش، عصب شناس، می‌گوید: “مردم متوجه نیستند که ۹۰ درصد مزه را بو تشکیل می‌دهد. بنابراین وقتی که نمی‌توانند مزۀ چیزی را متوجه شوند، در واقع حس بویاییشان است که از کار افتاده است.”
چاقی و دیابت
اگر به خوبی بو و مزۀ غذایتان را حس نکنید، این احتمال وجود دارد که برای رسیدن به رضایت کافی، بیشتر بخورید. خوردن بیش از حد شما را در معرض چاقی قرار می‌دهد که بزرگترین عامل دیابت نوع ۲ است.
چه زمانی باید مسئله را جدی بگیرید؟
اگرچه این بیماری‌ها بسیار نگران کننده هستند، اما اگر حس بویایی‌تان کمی نسبت به گذشته ضعیفتر شده، مضطرب نشوید: حس بویایی همه با افزایش سن قدری افت می‌کند، در نتیجه فوری ذهنتان سمت آلزایمر و چاقی نرود. از طرفی سرسری هم از این موضوع عبور نکنید.
دکتر هرش توصیه می‌کند که اگر حس بویایی‌تان دچار تغییر چشمگیری شد، ابتدا سه ماه به آن زمان بدهید. اگر بعد از سه ماه مشکل هنوز ادامه داشت، نزد پزشک بروید که او نیز احتمالاً شما را نزد متخصص خواهد فرستاد و ممکن است برای تشخیص از شما آندوسکوپی بینی، ام آر آی، یا سی تی اسکن گرفته شود.