آیا مسکو در پی برکناری بشار اسد از قدرت است؟
آیا مسکو در پی برکناری بشار اسد از قدرت است؟

بعد از گذشت مدتی از حملات هوایی روسیه بر علیه گروه تروریستی داعش در سوریه،اخیرا سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه از ارتش آزاد سوریه که از سوی کشورهای مخالف دولت بشار اسد بعنوان “تروریست های خوب” شناخته می شوند، درخواست کرد تا با مسکو وارد مذاکره شده و در مبارزه با گروه تروریستی داعش […]

بعد از گذشت مدتی از حملات هوایی روسیه بر علیه گروه تروریستی داعش در سوریه،اخیرا سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه از ارتش آزاد سوریه که از سوی کشورهای مخالف دولت بشار اسد بعنوان “تروریست های خوب” شناخته می شوند، درخواست کرد تا با مسکو وارد مذاکره شده و در مبارزه با گروه تروریستی داعش با روسیه همکاری نمایند. اگرچه ارتش آزاد سوریه در ابتدا با درخواست روسیه مخالفت نموده و شرط مذاکره با مسکو را قطع حملات هوایی روسیه در سوریه اعلام داشت ولی خبرهایی در رسانه های جهان مبنی بر سفر تعدادی از رهبران ارتش آزاد سوریه به مسکو و دیدار با مقامات روسی منتشر شده است. از سوی دیگر رسانه های جهان از دیدار مکرر محمد بن سلمان وزیر دفاع عربستان سعودی با مقامات روسیه در رابطه با تحولات سوریه خبر داده اند. با توجه به پیشینه منفی روسها در زد و بند با غرب در مورد مسائل منطقه ایی و جهانی ، دعوت دولت مسکو از ارتش آزاد سوریه برای مذاکره و دیدارهای مکرر مقامات روسی با وزیر دفاع عربستان بر نگرانی دولت و ملت سوریه و نیز حامیان منطقه ایی سوریه می افزاید. حال کارشناسان مسائل سیاسی با این سئوال مواجهند که آیا روسیه با دادن نقش بیشتر به ارتش آزاد سوریه و مذاکره مکرر با عربستان سعودی بدنبال زد و بند با کشورهای مخالف دولت دمشق و برکناری بشار اسد از قدرت است و یا اینکه همچنان از بشار اسد حمایت خواهد نمود؟

   از نظر نویسنده دیدگاه اول بدلایل ذیل رد می شود.

   اولین دلیل روسیه برای وارد شدن به عملیات نظامی بر علیه تروریست ها در سوریه و کمک به ارتش این کشور به حضور پر تعداد تروریست های روسی در سوریه باز می گردد. تعداد زیادی از اتباع روسیه از جمهوری های داغستان و چچنستان در سوریه حضور دارند و گفته می شود که حتی موفقیت های گروههای تروریستی در سوریه بدلیل عملکرد همین اتباع روسیه بوده است. دولت مسکو هراس دارد که اتباع روسیه بعد از بازگشت از سوریه و با انجام عملیاتهای تروریستی به تهدید امنیتی گسترده ایی برای این کشور تبدیل شده و شاید خواهان جدایی جمهوری های خودمختار داغستان و چچنستان از روسیه شوند. از این نظر روسیه با ورود عملی به سوریه در صدد انهدام زیر ساختهای پرورش و هدایت تروریستها و دفاع از امنیت ملی خود برآمده است.

   دلیل دوم مسکو به حضور ناوگان دریایی روسیه در دریای مدیترانه و روابط مستحکم مسکو و دمشق باز می گردد. دو کشور از زمان شوروی سابق روابط مستحکمی با یکدیگر دارند و روسیه در طول سالهای گذشته بیش از سی هزار تن از افسران سوری را در مراکز آموزشی خویش آموزش نظامی داده و علاوه بر این سوریه یکی از خریداران عمده تسلیحات نظامی از روسیه است. اما حضور پایگاه دریایی روسیه در بندر طرطوس سوریه به حضور ناوگان دریایی روسیه در دریای مدیترانه رسمیت بخشیده است و روسیه نمی خواهد که با سقوط بشار اسد موقعیت استراتژیک خود در دریای مدیترانه و بازار تسلیحات خویش در سوریه را از دست بدهد.

   دلیل سومی که روسیه را وارد حملات نظامی بر علیه تروریست ها در سوریه کرد به وجهه ضعیف این کشور در نظام بین الملل باز می گردد. روسیه بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و روی کار آمدن بوریس یلتسین در وضعیت ضعیفی قرار گرفت چرا که وی عملا روسیه را به دامان غرب انداخت و با اجرای برخی اصلاحات که از طرف غرب دیکته شده بود اقتصاد روسیه را به ویرانه ایی تبدیل نمود. با روی کار آمدن ولادیمیر پوتین روسیه تلاش کرده است تا به دوران اقتدار شوروی سابق بازگردد. شروع جنگ با گرجستان و جداسازی برخی از استانهای این کشور و نیز جداکردن جزیره کریمه از اوکراین در این راستا ارزیابی می شود. بدنبال شکست غرب در مبارزه با تروریسم در سوریه، روسیه از سوی دیگر می خواهد با در دست گرفتن پرچم مبارزه با تروریسم در سوریه افکار عمومی جهانیان را نیز به سمت خویش جلب نماید.

علی حیدری منور