پای لنگ بیمه کارگران ساختمانی
پای لنگ بیمه کارگران ساختمانی

به گزارش اویاقلیق به نقل از مهر ، ساعت حدود ۱۰ صبح است، چراغ راهنمایی چهارراه باغشمال مثل اغلب اوقات ترافیکی سنگین را به نظاره نشسته، دخترکی مدرسه ای زیر سایه چراغ ایستاده و تصویری از سر تا پای رهگذرانی را در ذهن خود ثبت می کند که هر یک سهمی از آواها و آوازهای […]

۴به گزارش اویاقلیق به نقل از مهر ، ساعت حدود ۱۰ صبح است، چراغ راهنمایی چهارراه باغشمال مثل اغلب اوقات ترافیکی سنگین را به نظاره نشسته، دخترکی مدرسه ای زیر سایه چراغ ایستاده و تصویری از سر تا پای رهگذرانی را در ذهن خود ثبت می کند که هر یک سهمی از آواها و آوازهای متنوع پخش خودروهای گرفتار در ازدحام پشت چراغ قرمز می برند و ناگهان صدایی نامتجانس با همه این رویدادهای روزمره مرکز شهر تبریز، لحظه ای سکوت و سکون را بر همه اجزای این صحنه حاکم می کند و ثانیه هایی بعد همه نگاه ها به سمت کوچه ای در گوشه چهارراه می چرخند و عده ای داد و فریاد کنان به سمت توده غباری می دوند که رفته رفته راه خود را از کوچه فرعی به سمت میدان اصلی باز می کند.

جمعیت در ورودی و داخل کوچه جمع می شوند، غبارها کمی که فروکش می کند، آوار ساختمانی قدیمی در گودال ساختمان تازه در حال احداث کناری کم کم به سمت نگاه های مردم قد می کشد، همهمه ها شروع می شود، رسانه اطلاع رسانی دهان به دهان قبل از هر خبرنگار و رسانه دیگری خبر از ریزش آوار ساختمانی قدیمی بر سر کارگران در حال کار در ساختمان مجاور را می دهد و در بین همه این پچ پچ ها و حرف های درگوشی، مردی میانسال با سیمایی پریشان و بر سر زنان، مدام مقابل محل ریزش آوار بالا و پایین می رود و می گوید: «بدبخت شدم» و باز همان رسانه سریع الانتشار دهان به دهان حکایت این مرد را نشر می دهد که پیمانکار است و گویی یکی از کارگرانش زیر آوار مانده، لحظاتی بعد مردم و نیروهای امداد و آتش نشانی پیکر نیمه جان کارگری را از تل خاک و خل چاله ساختمان بیرون می کشند…

۱

[ریزش ساختمان تبریز]

این تنها وصف یکی از صحنه های ۵۴ درصد حوادث ناشی از کاری است که در حوزه کارگران ساختمانی رخ می دهد و در استانی مانند آذربایجان شرقی که بر اساس آمارهای موجود دست کم ۱۲۰ هزار کارگر ساختمانی دارد، حوادث ریز و درشت مشابه بسیاری را می توان یافت که یک پای ثابت آنها همین قشر زحمت کش هستند، کارگرانی که دست های پینه بسته شان حکایت از دشواری و سختی کاری دارد که با حداقل مزایا انجام می دهند، سختی هایی که وقتی نبود حمایت هایی چون بیمه نیز بر آنها افزوده می شود، تحملشان طاقت فرساتر نیز می شود.

حکایت مربوط به بیمه اجتماعی کارگران ساختمانی است که آیین نامه قانونی آن سال ۸۶ همزمان با بیمه قالیبافان مصوب و عملاً در سال ۸۹ اجرایی شد و در شرح مختصر آن باید گفت که بر اساس این مصوبه، کارگران شاغل در کارهای ساختمانی پس از اخذ کارت مهارت از ادارات آموزش فنی و حرفه ای و ثبت نام در یکی از شعب صندوق بیمه کارگری، تحت پوشش این بیمه قرار می گیرند، موضوعی که در ابتدا با برخی حواشی در خصوص اعطای کارت های مهارت همراه بود و اکنون کمبود منابع و اعتبارات گریبان گیر اجرای آن شده است.

پای لنگ بیمه کارگران ساختمانی بخاطر اختلاف درآمدها و هزینه ها

مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی کشور در خصوص مشکلات و موانع این طرح گفت: بر اساس قانون باید هفت درصد منابع مورد نیاز برای بیمه توسط خود کارگران و ۲۰ درصد نیز توسط کارفرما تامین شود که پس از تغییرات قانونی اعمال شده در این خصوص، مقرر شد تا ۱۵ درصد حق کارفرمایان از طریق پروانه های ساختی تامین شود که شهرداری ها اعلام می کنند.

سید تقی نوربخش در ادامه سخنان خود خاطر نشان شد: تنها در سال گذشته حدود ۱۵ هزار میلیارد ریال برای بیمه کارگران ساختمانی اعتبار هزینه شد در حالی که منابع حاصله از طریق درآمدهای پیش بینی شده تنها شش هزار و ۷۰۰ میلیارد ریال بوده و دلیل این اختلاف را باید در بحث معرفی پروانه های ساخت جستجو کرد هر چند که وزارت کشور در این خصوص ابلاغیه ای به شهرداری ها داشته و انتظار اجرای آن از سوی شهرداری ها می رود.

وی با تاکید بر تعهد سازمان تامین اجتماعی بر بیمه کارگران ساختمانی تصریح کرد: در حال حاضر یک میلیون نفر تخت پوشش بیمه کارگران ساختمانی قرار دارند که از این تعداد ۸۰۰ هزار نفر تا پایان سال ۹۳ موفق به دریافت دفترچه های خود شده اند و در دو ماهه نخست سال ۹۴ نیز ماهانه بطور متوسط یکصد هزار کارگر به عضویت این بیمه درآمده اند.

مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی رکود بخش ساختمان در کشور را از دیگر دلایل کمبود منابع مورد نیاز بیمه کارگران ساختمانی برشمرد و گفت: در حال حاضر افرادی نیز در نوبت دریافت دفترچه های بیمه خود پس از کسب کارت مهارت و تایید اشتغال آنها به کار ساختمانی هستند که امیدواریم با رونق ساخت و ساز در کشور و افزایش صدور پروانه های ساخت، زمینه برای تحت پوشش قرار دادن هر چه بیشتر این افراد فراهم شود.

۲

[ریزش ساختمان تبریز]

تشکیل انجمن های صنفی کارگران نخستین گام برای احقاق حقوق این قشر است

نماینده مردم تبریز، آذرشهر و اسکو و عضو هیأت رئیسه مجلس شورای اسلامی نیز در خصوص مشکل بیمه کارگران ساختمانی اظهار داشت: تشکیل انجمن صنفی گام نخست در اعاده حقوق کارگران است تا با مصوبه های مجلس و پیگیری انجمن های صنفی، بررسی هایی اساسی برای حل مشکلات این قشر صورت گیرد.

علیرضا منادی با اشاره به اینکه ۵۴ درصد حوادث کار مربوط به سوانح رخ داده در ساختمان با شدت بالاست، تاکید کرد: این آمار به تنهایی دلیلی محکم است که نشان می دهد باید نسبت به بیمه کارگران ساختمانی اقدامات جدی صورت گیرد چون با وجود تصویب قانون بیمه قالبافان و کارگران در دوره  قبل مجلس و اجرایی شدن آن در خصوص قالیبافان، نهادهای بیمه ای همکاری لازم را در مورد کارگران ساختمانی انجام ندادند.

وی در ادامه افزود: از ۶۰ هزار کارگر ساختمانی متقاضی در تبریز  تنها یک سوم آنها موفق به اخذ دفترچه بیمه شده اند در حالی که آموزش و تامین امکانات و رفاه اجتماعی برای همه اقشار جامعه امری است که باید با تمام توان به دنبال تحقق آن با همکاری تمام نهاد ها و دستگاه ها باشیم.

عضو هیأت رئیسه مجلس شورای اسلامی با اشاره به اعلام وزارت بهداشت مبنی بر پوشش بیمه ای ۵۰ هزار نفر از کارگران ساختمانی کشور در سالجاری گفت: سهم تبریز از این تعداد پنج هزار نفر اعلام شده که تلاش خواهیم کرد با پیگیری برای افزایش این عدد به ۱۰ هزار نفر، امکان بیمه کارگران ساختمانی آذرشهر و اسکو را نیز فراهم کنیم.

منادی در بخش پایانی سخنان خود ساماندهی افراد شاغل در حوزه کارگران ساختمانی را از دیگر مشکلات این قشر عنوان و تصریح کرد: با وعده ای که شهرداری تبریز داده، ساماندهی میادین کارگری در ۱۰ نقطه این شهر انجام خواهد شد تا هم به ایجاد زیرساخت های لازم برای رفع تضادهای شهری و هم به ساماندهی کارگران ساختمانی کمک شود.

بیمه و ساماندهی اعضا مهمترین مشکلات جامعه کارگران ساختمانی تبریز

رئیس انجمن صنفی کارگران ساختمانی تبریز نیز بیمه اجتماعی و ساماندهی افراد فعال را دو مشکلی اصلی این حوزه برشمرد و گفت: افزایش امنیت و امید به زندگی، حفظ شان و منزلت کارگران در جامعه، جلوگیری از سوء استفاده از نام کارگران ساختمانی و رتبه بندی آنها، آشنایی به امور اجتماعی بیمه برای جلوگیری از حق کشی کارفرمایان ناآشنا به قوانین و تبادل تجربیات بین کارگران با تجربه و جوان از دیگر مسائل مهم این قشر است که باید تعیین دستمزد های مشخص، اشتغال اتباع بیگانه، بکارگیر کارگران دارای کارت مهارت، صدور پروانه اشتغال برای کارگران، ایجاد بانک اطلاعاتی و کمیته حل اختلاف کارگران و آموزش و راهنمایی آنان را نیز باید به این موارد افزود.

امن الله کریمی در خصوص مشکل بیمه کارگران ساختمانی اظهار داشت: متاسفانه در این خصوص موانع جدی وجود دارد بطوریکه در ابتدا با مشکل صدور کارت های مهارت به افراد فاقد صلاحیت از سوی سازمان آموزش فنی و حرفه ای روبرو بودیم تا جایی که ۴۰ درصد از بیمه شدگان این طرح اصلاً کارگر نیستند و در حال حاضر نیز مشکل نبود اعتبارات و عدم امکان پوشش متقاضیان جدید مطرح شده است.

بلاتکلیفی بیش از ۶۷ هزار کارگر ساختمانی آذربایجان شرقی بدون بیمه در مقابل حوادث

مدیر کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی آذربایجان شرقی در این خصوص گفت: بر اساس بررسی ها و آمارهای موجود این استان ۱۲۰ هزار کارگر ساختمانی دارد و سقف تعیین شده برای بیمه کارگران آذربایجان شرقی ۵۲ هزار و ۷۰۰ نفر است که تا کنون ۴۷ هزار و ۷۰۰ نفر از این خدمات بهره مند شده اند.

میر احد حسینی در پاسخ به سوال خبرنگار مبنی بر سهمیه جدید اعلام شده در این خصوص نیز گفت: بر این اساس پنج هزار سهمیه دیگر نیز برای آذربایجان شرقی در نظر گرفته شده که بدلیل نبود منابع و اعتبارات نه تنها امکان افزایش آن وجود ندارد بلکه بیمه این تعداد نیز هنوز نهایی نشده است.

۳

[کارگران ساختمان]

وی در خصوص تعیین و تکلیف بیمه باقی مانده ۱۲۰ هزار کارگر ساختمانی استان نیز گفت: اقدامات لازم برای رسیدن به سقف تعیین شده برای آذربایجان شرقی در حال انجام بوده و پنج هزار نفر دیگر بتدریج معرفی و تحت پوشش چتر بیمه قرار می گیرند اما در خصوص نفرات باقیمانده تصمیمی گرفته نشده و امکان بیمه این افراد وجود ندارد.

مدیر کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان مهمترین دلیل این وضعیت را نبود منابع عنوان و تصریح کرد: هر چند تفاهم نامه ای بین سازمان بیمه تامین اجتماعی و شهرداری ها برای تامین ۲۰ درصد منابع مورد نیاز بیمه کارگران ساختمانی از طریق معرفی پروانه های ساخت منعقد شده اما در حال حاضر اعتبارات لازم برای تحت پوشش قرار دادن افراد بیش از سقف تعیین شده محقق نشده است.

با حسابی سرانگشتی مشخص می شود که در خوشبینانه ترین حالت و با تکمیل سقف بیمه آذربایجان شرقی، ۶۷ هزار و ۳۰۰ کارگر ساختمانی از این حمایت محروم خواهند ماند و شاید سرنوشتی همانند سرنوشت کارگر مدفون در زیر آوار ساختمان فروریخته چهارراه باغشمال تبریز در انتظار آنها باشد، کارگری که اکنون علاوه بر مشکلات درمان مهره های شکسته گردن خود، فشار قسط وام هایی را نیز تحمل می کند که با هزاران مشقت دریافت کرده و با این اوصاف شاید خالی از لطف نباشد که از این پس مقابل کارگاه های ساختمانی تابلویی نصب شود با این مضمون: «احتیاط! کارگران ساختمانی بدون بیمه مشغول کارند»…

گزارش: حسن عبدالهی