محمد جواد ظریف روز شنبه در مراسم روز خبرنگار در جمع اهالی رسانه اظهارداشت: برخی می گویند تحریم ها ایران را پای صندوق رای کشاند ، این سخن درست نیست، انتخابات طرف مقابل را پای میز مذاکره آورد.
وی یادآور شد: هدف ما از ایستادگی، نشان دادن این مطلب بود که مردم ایران در برابر فشار سر خم نمی کند، می ایستد و مقاومت می کند تا کسانی که فشار آوردند را وا دارد تا با زبان تکریم با آنان صحبت کند.
رییس تیم مذاکره کننده هسته ای ایران تصریح کرد: مذاکرات دشواری را با هم پشت سر گذاشتیم، ما در داخل سالن های مذاکرات روزهای سختی را داشتیم و دوستان ما و اعضای جامعه خبری و به ویژه رسانه های ایرانی که همراه ما بودند روزهای سخت تر از ما داشتند، به دلیل این که ما می دانستیم، چه خبر است اما آنها آن را هم نمی دانستند و خارج از جلسات منتظر بودند تا وزیری یا سخنگویی در جمع خبرنگاران برود و راست یا دروغ اطلاعاتی را در اختیار آنها قرار دهد.
رییس دستگاه دیپلماسی از همه دوستان عزیزی که زحمت کشیدند و اجازه دادند مردم همراه با تحولات این موضوع را دنبال کنند، سپاسگزاری کرد و افزود: هر چه ما به پایان مذاکرات نزدیک تر می شدیم در دور پایانی در وین توانستیم حرکت و تلاش بهتری در زمینه دیپلماسی عمومی و ارایه اطلاعات به مردم داشته باشیم و تصویر خوبی از دیدگاه های جمهوری اسلامی ایران به جامعه بین الملل ارایه کنیم.
ظریف خاطرنشان کرد: این تحول و پیشرفتی بود که همه ما که دست اندرکار مذاکرات بودیم، شاهد بودیم. همراه با پیشرفت مذاکرات توان ما برای ارایه تصویر خوبی از مذاکرات هم بیشتر شد اگرچه ما انتقادات را به راحتی می پذیرم.
وی ادامه داد: شاید هم در زمینه اطلاع رسانی در دوران مذاکرات آن هم نه به دلیل کم کاری اصحاب رسانه بلکه به دلیل محدودیت هایی که ما در تیم مذاکره کننده داشتیم، محدودیت هایی که ماهیت مذاکرات داشت ما را ناگزیر می کرد تا با مقداری ملاحظه و رعایت نکات محرمانه گفت و گو کنیم.
وزیر امور خارجه در عین حال گفت: با این محدودیت ها هر چه به سمت پایان مذاکرات می رسیدیم با طراحی خوبی که دوستان و کسانی که اطلاعاتی از حوزه دارند، وضعیت بهتر شد و درسی برای همه ما شد که چگونه آنچه که در متن مذاکره می گذرد شاید به آن اندازه تعیین کننده نباشد که چه تصویری از مذاکرات به بیرون ارایه می شود.
ظریف تصریح کرد: امروز در دنیایی زندگی می کنیم که در حال تحول از نظام دو قطبی به نظام چند قطبی است و ابعاد قدرت ها متحول و متکثر شده است.
وی اضافه کرد: امروز برای ورود به بازی قدرت نیاز نداریم مانند گذشته فقط از اهرم قدرت سیاسی و نظامی به اضافه قدرت اقتصادی استفاده کنیم، قدرت معنایی یا آنچه که در عبارت رئالیستی از آن به عنوان قدرت نرم یاد می شود. یک بعد مهم قدرت است که به ابعاد قدرت اضافه شده است.
رییس دستگاه دیپلماسی ادامه داد: برای ما که از نظر اقتصادی و نظامی قدرت میانی محسوب می شویم زمینه رقابت، کاملا فراهم شده و این شرایط زمینه اتفاق مبارکی است که اجازه می دهد در عرصه جهانی حضور پیدا کنیم، مخصوصا برای ما چرا که جمهوری اسلامی ایران دارای دیدگاه و نظر است، حرف جدیدی دارد و الزاما براساس معیارهایی که دیگران وارد این بازی شده اند، وارد بازی نمی شود.
ظریف خاطرنشان کرد: از این بعد هم اگر نگاه کنیم، دیپلماسی عمومی بسیار معنا و مفهوم می یابد و آنچه که به مذاکره شکل، معنا و تبلور خارجی می دهد دعوای گفتمانی است که در ورای مذاکرات و در کنار آن از سوی اصحاب رسانه بازیگران و کنشگران صحنه دیپلماسی به جامعه جهانی القا می شود.
وی یادآور شد: هدف استقامت مردم ایران حفظ و نگهداری از دستاوردهای علمی و فناوری کشور بود اما خط قرمز ما حفظ عزت و سربلندی مردم ایران بود، هدف ۱۲ سال مقاومت یا بیشتر ایستادگی در مقابل صدام و در برابر تمام ددمنشی هایی که صدامیان علیه مردم ما به کار گرفتند و یک بار هم مردم و نظام ما مثل بمباران شیمیایی مقابله مثل نکرده است.
رییس دستگاه دیپلماسی ادامه داد: هدف همه ما این بود که بگوییم یک ایرانی را نمی توان تهدید کرد، یعنی به دنیا نشان دهیم که این مردم در مقابل فشار، تحریم، زور، جنگ و استفاده از سلاح شیمیایی بدون عبور از خط قرمزهایشان و مبانی اخلاقی و اسلامی مقاومت می کنند و در برابر احترام، تکریم و حضور در میز مذاکره آنها هم با همان جدیت و عقلانیت و منطقی که در خور شان مردم ایران است در میز مذاکره حضور پیدا می کنند و از مسیر تعامل و گفت و گو به اهدافشان می رسند.
ظریف ادامه داد: هدف مردم ایران، رهبر معظم انقلاب و رییس جمهوری از این ایستادگی نشان دادن این بود که مردم ایران در برابر فشار سر خم نمی کند، می ایستند، مقاومت می کنند تا کسانی که فشار آوردند را وادار کنند که از زبان احترام با مردم سخن بگوید.
وی با بیان این که برخی می گویند تحریم ها ایران را پای میز مذاکره آورد، گفت: اصلا اینطور نیست انتخابات طرف مقابل را پای میز مذاکره آورد. وقتی که طرف مقابل از تحریم ناامید شد هدف تحریم ، اعمال فشار اقتصادی بر جمعی از مردم نیست.
ظریف یادآور شد: تحریم خلاف تمام شئون انسانی است ، حتی دارو را از طریق تحریم معاملات بانکی برای مردم ما تحریم کردند، حتی انجام یک آزمایش و نظردادن بر آزمایش یک بچه سرطانی را ممنوع کردند، همه کارها را انجام دادند اما این موارد مردم ما را پای میز مذاکره نیاورد، مردم ما همواره پای میز مذاکره بودند.
وی ادامه داد: آنچه که طرف مقابل را پای میز مذاکره آورد، این بود که مردم ما نشان دادند تحریم ها باعث فاصله افتادن مردم و حاکمیت نمی شود، ۷۳ درصد مردم به رغم همه تبلیغات پای صندوق های رای رفتند و آینده خود را با اعتماد به حاکمیت بنا کردند.
وی با اشاره به این بخش از بیانیات رهبر معظم انقلاب که رای مردم حق الناس است، گفت: این بیانات به یادماندنی است که مردم را پای صندوق های رای آورد و اعتماد ما را به جهانیان نشان داد و این بود که طرف مقابل را پای میز مذاکره آورد.
وی اضافه کرد: آنچه که نشان خواهد داد ما در این مذاکرات به اهداف خود رسیدیم گفتمانی است که ارایه خواهد شد و ما در یک دعوای گفتمانی نشان خواهیم داد که در تمامی این مدت بر اصول خود پافشاری کردیم و از مواضع خود دست نشسته ایم و در آن مسیر حرکت کردیم، چرا که ما آمادگی این را نداشتیم که گروهی برای ما تعیین تکلیف کنند که چه می توانیم انجام دهیم و چه نمی توانیم.
رییس تیم مذاکره کننده هسته ای خاطرنشان کرد: بیشترین دستاوردی که آمریکا از تحریم ها بیان می کند، این است که توانستیم چهار مسیر ایران به بمب هسته ای ببندیم، غافل از این که مسیر ایران به بمب هسته ای را مبانی اعتقادی ما بسته بود.
ظریف ادامه داد: بزرگ منشی مردم ایران این مسیر را بسته بود و کسی بدنبال بمب هسته ای نبود لذا دستاوردی که مطرح می شود امر مبتنی بر تحصیل حاصل است.
وی یادآور شد: از این منظر اگر نگاه کنیم نقش رسانه و دیپلماسی عمومی در تدوین این که آیا مذاکرات هسته ای در مورد تعداد سانتریفیوژها بود که اگر بود هم ما موفق شدیم، آیا مذاکرات هسته ای در مورد بازماندن یا نماندن فردو بود که اگر بود هم ما موفق شدیم آیا مذاکرات هسته ای در مورد این بود که اراک به عنوان رآکتور آب سنگین بماند یا نماند و سانتریفیوژهای تحقیق و توسعه در حد IR1 یا IR8 بماند یا نه و اگر این هم بود باز هم ما موفق بودیم اما مذاکرات هسته ای پیرامون این نبود.
وی تاکید کرد: مذاکرات هسته ای برای این بود که با مردم ایران تنها با زبان تکریم سخن بگویند و مردم ایران را نمی توان تهدید کرد و توقع داشت در مقابل تهدید وتحریم سر فرود آورد.
وزیر امور خارجه همچنین گفت: اگر ما این پیروزی گفتمانی در مذاکرات هسته ای را هم از سوی کسانی که مسوول تبیین هستند و هم از سوی کسانی که در حوزه رسانه مسوول اطلاع رسانی در داخل و خارج هستند، تبیین کنیم خدمت بزرگی به انقلاب و گفتمان اصیل انقلاب اسلامی کرده ایم، گفتمانی که مبتنی بر خودباوری و اعتماد به نفس است.
ظریف افزود: اگر شما به فرمایشات حضرت امام (ره) و رهبر معظم انقلاب نگاه کنید تبلور خودباوری و اعتماد به نفس در این فرمایشات کاملا مشهود است. حالا چرا گروهی تلاش دارند مردم ما را ضعیف نشان دهند؟ آیا این انقلابی بودن است؟
وی ادامه داد: رییس جمهوری آمریکا اعلام می کند که من در توان داشتم، اجازه نمی دادم یک پیچ و مهره هم در برنامه هسته ای ایران باقی بماند، آیا نشان دادن توان و قدرت ایران این است که این مطلب را تیتر کنیم یا قسمت دوم حرف او را که گفت ولی نمی توانیم؟
رییس دستگاه دیپلماسی خاطرنشان کرد: کدام یک از اینها توان ملی ما و گفتمان اصیل انقلاب را نشان می دهد و کدام یک نشان دهنده استکبارستیزی و نشان دهنده این واقعیت است که همه قدرت ها در مقابل اراده ملت ها ناگزیر از تواضع هستند و کدام پیام صحیحی است که می خواهیم به دنیا نشان دهیم.
ظریف درادامه سخنان خود به مقاله روز گذشته نیویورک تایمز در زمینه مذاکرات هسته ای ایران و ۱+۵ اشاره کرد و گفت: نویسنده مقاله نیویورک تایمز می نویسد ایران در هفت زمینه توانست به هدف خود برسد و آمریکا نتوانست.
وی ادامه داد: ما هیچ وقت ادعا نکردیم که برجام توافق یک طرفه است همیشه گفته ایم که توافق دوطرفه است که اگر نباشد، توافق نیست و تحمیل است و هدف ما این بود که اجازه ندهیم به مملکت ما تحمیل کنند.
وزیر امور خارجه اضافه کرد: کشورهای دنیا ناگزیر شدند، اراده مردم را بپذیرند به خاطر این که مردم حاضر بودند برای اهدافشان مقاومت کنند و این پیام جمهوری اسلامی ایران است.
وی به جناح های سیاسی در کشور توصیه کرد که دوستان به خاطر اهداف سیاسی داخلی پیام عزت و اقتدار نظام و مردم ایران را خرد نکنند، چراکه هیچ هدف سیاسی داخلی ارزش آن را ندارد که جهانیان که به توان ایرانیان اعتقاد پیدا کرده و آنها را تحسین می کند در کنار عقلانیت و آمادگی آنها برای مذاکره و بزرگ منشی که یک خاصیت بسیار مهم مردم ما است.
وی افزود: امروز ما در دنیای جهانی شده مخاطبین خودمان را نمی توانیم انتخاب کنیم سخنانی که من در میان شما بیان می کنم، یا سخنانی که در مسجدی ارایه می کنم یا حرفی که در مجمع عمومی ملل متحد بیان خواهم کرد در فاصله کوتاهی تبدیل به خبر می شود در گذشته شما می توانستید تصمیم بگیرید که حرفتان برای چه مخاطبی باشد امروز هر حرف و برنامه ما همزمان برای همه پخش می شود و همزمان به عنوان منبع تحلیل و تصمیم گیری گفتمانی مورد توجه قرار می گیرد.
ظریف ادامه داد: لذا ضرورت دارد افرادی مثل ما که موقتا مسوولیتی برعهده داریم توجه کنیم و هم کسانی که اهل قلم و تحلیل در رسانه هستند.
وزیر امور خارجه گفت: هر یک کلمه رسانه ها ممکن است مخاطبشان یک گروه داخلی باشد یا هدفشان یک دعوای سیاسی داخلی باشد اما همزمان ابعاد بین المللی پیدا می کند و می تواند آنچه که به عنوان پیروزی گفتمانی و مرحله جدیدی از ورود به روابط بین الملل باشد را خدشه دار می کند.
ظریف در بخش دیگری از سخنان خود با گرامیداشت یاد و خاطره شهید صارمی و دیپلمات های وزارت امورخارجه که ۱۷ مردادماه ۱۳۷۷ در مزار شریف به شهادت رسیدند، اظهار داشت: نامگذاری این روز نشان می دهد که خبرنگاران از دیپلمات ها زرنگ تر هستند و توانسته اند این روز را به اسم خود ثبت کنند که گوارای شما باشد.
وی ادامه داد: زحماتی که دوستان خبرنگار کشیده اند و می کشند، روزنامه نگاران و اصحاب رسانه به عنوان یکی از ارکان مهم مردم سالاری در کشور و در همه دنیا مقام بسیار والایی دارند و برای همه ما افتخار است که با شما ارتباط خوبی داشته باشیم.
وزیر امور خارجه گفت: آنچه که بنده و همکارانم را به وجد می آورد دیدن خوشحالی مردم است و امیدوارم که همیشه روی لبان مردم خنده، در دل هایشان امید و در قلب هایشان نگاه به آینده بهتر باشد و به امید روزی که همه ما به عنوان کارگزاران شما در این مسیر خدمتی هر چند ناقابل به پیشگاه مردم بزرگ که همه چیزمان را مدیون مقاومت و ایثار آنها هستیم تقدیم کنیم.
ظریف ضمن تشکر از وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و برگزار کنندگان مراسم امروز اظهارداشت: فکر می کنم اگر آقای جنتی وزیر ارشاد نباشد وزیر خارجه خوبی است وی از همکاران ما در وزارت امورخارجه و از سفرای بسیار باسابقه ما است.
وی افزود: اگر من این کار را نداشته باشم هیچ کار دیگری بلد نیستم اما آقای جنتی هم وزیر امور خارجه خوبی می شود، هم وزیر ارشاد و هم وزیر کشور و چند کار دیگر هم می تواند بکند ضمن این که ایشان می تواند در حوزه هم درس بدهد اما اگر من این کار را نکنم باید بروم در دانشگاه هم همین رشته را درس دهم و یکی از مزایایی که دوستان دارند و من محروم هستم همین است.
مراسم روز خبرنگار امروز با حضور محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه، علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، معاونین این وزارتخانه، محمد خدادی مدیرعامل خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) و جمعی از مسوولان فرهنگی و هنری، دست اندرکاران و مدیران مسوول رسانه ها و مطبوعات در تالار وحدت برگزار شد.