تحلیل فارن پالیسی از نیاز آمریکا برای تفاهم با ایران
تحلیل فارن پالیسی از نیاز آمریکا برای تفاهم با ایران

درحالی که دولت تدبیر و امید سعی در بزرگنمایی نتیجه مذاکرات اخیر دارد ، به نظر نگارنده سطور ، تیم مذاکره کننده می توانست نتایج بهتر از این نیز داشته باشد. آنچه مهم جلوه می کند این است که تیم مذاکره کننده کشورمان ، میزان نیاز غرب به ایران را به اندازه کافی مدنظر قرار […]

intrelationدرحالی که دولت تدبیر و امید سعی در بزرگنمایی نتیجه مذاکرات اخیر دارد ، به نظر نگارنده سطور ، تیم مذاکره کننده می توانست نتایج بهتر از این نیز داشته باشد.
آنچه مهم جلوه می کند این است که تیم مذاکره کننده کشورمان ، میزان نیاز غرب به ایران را به اندازه کافی مدنظر قرار نداده است. نیازهایی که نویسنده فارن پالیسی بعد از تفاهم برجام از آن پرده برداشته است و اشاره کرده است ، هر موقع آمریکا بخواهد ، تفاهم را نقض خواهد کرد.

سرویس بین الملل اویاقلیق/ غلامرضا مهدیزاده: از گذشته های دور دیپلماسی مهمترین ابزار ارتباطات سیاسی دولتها بوده است. این دیپلماسی در گذشته به صورت مخفی انجام می شد ، اما امروزه افکار عمومی ملی و بین المللی تاکید بر دیپلماسی آشکار و شفاف دارد. مساله ای که در تفاهم به اصطلاح هسته ای ایران و کشورهای ۵+۱ جای بسی سوال دارد.
نکته بعدی کیاست و پشتکاری است که دستگاه عریض و طویل وزارت خارجه باید به خرج می داد و با همه عوامل خود و با مدنظر گرفتن منافع ملی کشورخود ، مسائل سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی کشور و همچنین راهبردها ، استراتژیها ، تاکتیکها و تکنیکهای کشورهای مقصد را رصد می نمود ، تا تصمیم گیرندگان سیاست خارجی بتوانند در زمان مقتضی بهترین تصمیم را اتخاذ نمایند. متاسفانه به نظر می رسد در این مورد نیز کم کاری صورت گرفته است.
درحالی که دولت تدبیر و امید سعی در بزرگنمایی نتیجه مذاکرات اخیر دارد ، به نظر نگارنده سطور ، تیم مذاکره کننده می توانست نتایج بهتر از این نیز داشته باشد.
آنچه مهم جلوه می کند این است که تیم مذاکره کننده کشورمان ، میزان نیاز غرب به ایران را به اندازه کافی مدنظر قرار نداده است. نیازهایی که نویسنده فارن پالیسی بعد از تفاهم برجام از آن پرده برداشته است و اشاره کرده است ، هر موقع آمریکا بخواهد ، تفاهم را نقض خواهد کرد.

پل رابرتز ، تحلیل گر مجله فارن پالیسی ، دلایل نیاز آمریکا به تفاهم با ایران را اینگونه بیان کرده است:

۱- تغییر ادراک نومحافظه کاران آمریکا از تهدیدات محیطی آمریکا: نو محافظه کاران آمریکا معتقدند ، تهدیدات ایالت متحده آمریکا از تروریستهای به اصطلاح مسلمان ( از نظر غرب ) به تهدیدات چین و روسیه تغییر کرده است. برخلاف مسلمانان ، روسیه و چین مخالف یک جانبه گرایی واشنگتن هستند. از زمان فروپاشی شوروی سابق ، ایالات متحده در راستای قدرت واحده شدن حرکت کرده است و توانایی داشته است که بدون چالش در سطح جهانی عمل بکند. قدرت گیری روسیه و چین تحت سیاست راهبرد جدید ، مزیت قدرت واحده بودن آمریکا را خراب کرده است و واشنگتن به دنبال بازیابی قدرت از دست رفته قبل می باشد.
هم اکنون آمریکا در موقعیت مناسب نظامی و اقتصادی قرار ندارد . طبق نظر جوزف استیگلیتز و محققان دانشگاه هاروارد ، آمریکا بیش از شش تریلیون دلار در عرض ۱۴ سال در خاورمیانه هزینه کرده است و برخلاف هزینه های بسیار بالا ، سیاستهای آمریکا شکست خورده است و اکنون با داعش روبرو شده است که این معظل جدید از اشتباهات آمریکا بوجود آمده است و داعش خواهان ایجاد کشوری جدید در قسمتی از سوریه و عراق است.
برخلاف غرور گستاخانه آمریکا ، واشنگتن نشان داده است ، امریکا نمی تواند همزمان با ایران ، روسیه ، چین و داعش مقابله کند . این مساله یکی از دلایل تفاهم هسته ای با ایران است.

۲- مبارزه ایران با داعش : دلیل دوم برای این تفاهم این است که ایران در مخالفت و مبارزه با داعش عمل می کند . این مساله می تواند ایران را به عنوان کشوری که آمریکا را در مبارزه باد داعش یاری می کند قرار دهد. بنابراین، همکاری و تفاهم با ایران انرژی آمریکا برای برخورد با روسیه و چین را آزاد کرده و چندین برابر می کند.

۳- جایگاه ژئواکونومیک ایران: دلیل سوم این تفاهم از نگرانی آمریکا از وابستگی انرژیک اروپا به روسیه منتج می شود. این وابستگی اتحادیه اروپا به گاز طبیعی روسیه ، با همراهی اتحادیه اروپا و آمریکا در ایجاد تحریم برای روسیه و همچنین تحرکات نظامی ناتو علیه روسیه تناقض دارد .
واشنگتن خواستار این است که این وابستگی را از طریق ایران پایان دهد و امیدوار است پولهایی که وارد ایران خواهد شد ، ایران را به کشور تامین کننده نفت و گاز اروپا تبدیل کند.
وی در پایان اشاره می کند به اینکه : معنی تفاهم با ایران این است که آمریکا دیر به اهمیت ایران پی برده است و انرژی ، وقت و منابعی را که باید در مقابله با روسیه و چین هزینه می شد ، در مقابله با ایران به هدر داده است.

ارائه تحلیل : دکتر غلامرضا مهدیزاده – استاد علوم سیاسی و روابط بین الملل دانشگاه پیام نور تبریز